ਸਿਆਣੇ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇੱਕੋ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਕੋਰਟ ਕਚਿਹਰੀਆਂ  ਵਿੱਚ ਪੁੱਜਦੀ ਹੈ।ਤਾਂ ਬਦਨਾਮੀ ਜਿੱਤਣ ਅਤੇ ਹਾਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਇਕ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਆਮ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲੋ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਹੈ।ਆਮ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਤਰਾਂ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।ਸਿਆਸਤੀ ਦੁਨੀਆ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਖੂਨ, ਯਾਰੀ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਨ ਮਿੱਤਰਤਾ  ਸਭ ਇਕ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਇਥੇ ਜੋ ਦੋ ਪਲ ਪਹਿਲੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਦੋ ਪਲ ਬਾਅਦ ਉਹ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ।ਕੁਰਸੀ ਦਾ ਮੋਹ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਐਸਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇੰਨਾ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਜੇ ਤਾਂ ਇਹ ਉਥੇ ਹੀ ਡੇਰੇ ਲਾ ਲੈਣ। ਬਸ ਇਹੀ ਹਾਲ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਡੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੜਾਈ ਸਿਰਫ ਔਰ ਸਿਰਫ ਚੌਧਰ ਅਤੇ ਕੁਰਸੀ ਦੀ ਹੀ ਹੈ।ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਬਤੋਂ ਬਜੁਰਗ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਾਰਟੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਆਪਣਾ 100ਵਾਂ ਬਰਥਡੇ ਮਨਾ ਕੇ ਹਟੀ ਸੀ।"ਕੱਲਾ ਬਰਥਡੇ" ਹੈਪੀ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਲਈ ਇਹ ਸਮਾਂ ਜਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ੀ ਭਰਿਆ ਨਹੀਂ ਬੀਤ ਰਿਹਾ।ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ 2020 ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹੀ ਝੰਜੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ, ਪਰੰਤੂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਹੀ ਲੀਡਰ ਸਾਹਿਬਾਨਾਂ ਨੇ ਝੰਜੋੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਆਏ ਦਿਨ ਨਵੇਂ ਹੀ ਬੋਲ ਕੱਢ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਦਲ ਸਾਬ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸ:ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰਾ, ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਸੇਖਵਾਂ ਅਤੇ ਅਜਨਾਲਾ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਚਿਹਰੇ ਮਾਝੇ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰੰਤੂ 2017 ਦੇ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਝੇ ਦੀਆਂ 25 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 3 ਸੀਟਾ ਹੀ ਮਿਲੀਆਂ।ਹੁਣ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਨੂੰ ਨਾ ਸਹਾਰਦੇ ਹੋਏ।ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਝੇ ਦੇ ਜਰਨੈਲ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ: ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰਾ ਅਤੇ ਬਿਕਰਮਜੀਤ ਮਜੀਠੀਆ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰ ਖਾਤੇ ਤਲਖ਼ੀ ਵੱਧੀ ਜੋ ਕਿ ਸੁਭਾਵਿਕ ਵੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਹਾਰ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਹਾਂ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਸਿਹਰਾ ਕੋਈ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦਾ ਸੀ।ਜਦੋਂ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਭੱਖਦਾ-ਭੱਖਦਾ ਇੰਨਾ ਤੱਪ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸਦੇ ਸੁਲਝਣ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਤਾਂ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰਾ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇ ਆਪਣਾ ਅਲੱਗ ਘਰ ਵਸਾਉਣਾ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਇਸੇ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਲੀਡਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਕੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਟਕਸਾਲੀ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਇਸੇ ਲੜੀ ਤਹਿਤ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਝਟਕੇ ਲੱਗਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਫਿਰ ਵਾਰੀ ਆਈ ਮਾਲਵੇ ਤੋਂ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਸ:ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ ਦੀ ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਖਿਲਾਫ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕ ਲਿਆ।ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਰੇਆਮ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਖਿਲਾਫ ਬਿਆਨਬਾਜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਫਾਰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਪਰੰਤੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਰਜੰਦ ਪਰਮਿੰਦਰ ਢੀਂਡਸਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਪੂ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ 2019 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਸੰਗਰੂਰ ਤੋਂ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਸੀਟ ਲੜੀ। ਜੋ ਕਿ ਉਹ ਹਾਰੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਆਏ। ਉਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਜ਼- ਕੁ-ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਵੀ ਖੁਲ ਕੇ ਪਾਰਟੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਖਿਲਾਫ ਬੋਲਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਨਾਮੰਜ਼ੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਪਾਰਟੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਨਾ ਸਾਰੇ ਹੀ ਅਕਾਲੀ ਲੀਡਰ ਸਾਹਿਬਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੁਣ ਯੋਗ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਬੇਅਦਬੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਐਸਾ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਮਸਲਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਇਸ ਪਾਸੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਕਾਲੀ ਲੀਡਰ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਉਣ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਹੁਣ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਹੀ ਹਥਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰੰਤੂ ਇਹ ਬਾਗੀ ਲੀਡਰ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਾਂ ਕਹੇ ਕਿ ਤੁਸੀ ਉਹੀ ਅਕਾਲੀ ਹੋ ਜਿੰਨਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਮੌਕੇ ਬੇਅਦਬੀ ਵਰਗਾ ਦੁਖਦ ਕਾਂਡ ਹੋਇਆ।ਜਦਕਿ ਬੇਅਦਬੀ ਕਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੱਕ ਅਕਾਲੀ/ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਰਹੀ।ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਦੋਂ ਇੰਨਾ ਵਿੱਚੋ ਕੋਈ ਵੀ ਲੀਡਰ ਨਹੀਂ ਬੋਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਉਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਲੁਤਫ ਉਠਾ ਰਹੇ ਸੀ।ਇਹ ਤਾਂ ਉਹੀ ਗੱਲ ਆ ਕਿ "ਖਾਣ-ਪੀਣ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਤੇ ਭਾਂਡੇ ਧੋਣ ਨੂੰ ਮੈਂ ਨੀਂ" ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੱਚਕੇ ਨਿਕਲਣ ਲੱਗੇ।ਹੁਣ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਢੀਂਡਸਾ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥੱਕਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈਕੇ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਈ।ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਫਿਰਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਾਰਟੀ ਵਾਲਾ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੱਕੜੀ ਉਪਰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਠੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।ਚਲੋ! ਇਹ ਤਾਂ ਹੁਣ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਹੀ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ ਤੱਕੜੀ ਕਿਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਵੇਗੀ।ਇਥੇ ਹੁਣ ਜਿਕਰਯੋਗ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਬਾਦਲ ਯੂਨਿਟ ਨੇ ਢੀਂਡਸਾ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣਾ ਹਲਫੀਆ ਬਿਆਨ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਜੋ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਂ ਅਤੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਉਪਰ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ।ਜਿਸ ਤੇ ਢੀਂਡਸਾ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਸਲੇ ਉਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ।ਪ੍ਰੰਤੂ ਇੱਥੇ ਹੁਣ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਇਹ ਹੈ, ਕੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਨ ਦੀ ਥਾਂ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਪਿੱਛੇ ਲੜਨਗੇ?ਜੇਕਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੀ ਨਾਲ ਕੋਰਟ ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਦੀਆਂ ਫੀਰਨਗੀਆਂ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜਨਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਉਪਰ ਨਜ਼ਰ ਕੌਣ ਰੱਖੇਗਾ।ਇਸ ਪਾਸੋਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਵੀ ਨਿਕਲਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸਿਆਸੀ ਧੀਰਾਂ ਜਾਂ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਵ ਸਿਰਫ ਚੋਣ ਲੜਨਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।ਕੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਇਹਨਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ? ਆਮ ਵਰਗ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਅਤੇ ਜਰੂਰਤ ਹੈ ਚੰਗੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ।ਅੱਜ ਕਿਸਾਨ,ਗਰੀਬ, ਮਿਡਲਕਲਾਸ ਵਰਗ ਫਾਹੇ ਲੈਕੇ ਮਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਮਸਲੇ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਕੀ ਲੋਕ ਹੁਣ ਇਹਨਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਦੇ ਪਾਰਟੀ ਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਚੁਣਾਵੀ ਚਿੰਨ੍ਹਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇਖਣ ਜੋਗੇ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਣਗੇ।ਭਾਵੇਂ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸੰਗਮਰਮਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਫੇਦ ਹੋਵੇ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਮ ਕੋਲੇ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਲੇ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਤੁਹਾਡੇ ਉਪਰ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ ਵੋਟ ਕਿਵੇਂ ਪਾਉਣਗੇ।ਇਸੇ ਲਈ ਮੇਰੀ ਸਾਡੇ ਸੂਝਵਾਨ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਾਈ ਕਰੋ।ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਲੋਕ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਪਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਲੈਣ।

ਲੇਖਕ:- ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਹਿਟਲਰ 

ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ।

ਮੋ:ਨੰ:-7901729507

ਈਮੇਲ:- ranjeetsinghhitlar21@gmail.com

ਅੱਜ ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਨੂੰ 73 ਸਾਲ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਮਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।ਇਸ ਸੱਤ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੀਨੇ ਉਤੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੰਢਾਇਆ।ਫਿਰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਉਜੜੇ ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਉਠ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ। ਗਰੀਬ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਦੇਸ਼ ਉਪਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਹਿੱਕ ਢਾਹ ਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਗਰੀਬ ਨੂੰ ਹੀ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।ਚਲੋ! ਸਮਾਂ ਬਦਲਦਾ ਗਿਆ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹਾਲਾਤ ਵੀ ਬਦਲੇ।ਪਰ ਇਕ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ ਉਹ ਹੈ, ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰਾਂ ਦੀ ਨਸਲ।ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਬਦਲਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਬਦਲਦੀ ਗਈ।ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਸੌ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਅੱਜ ਲੱਖਾਂ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ।ਇਸੇ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਗਰੀਬ ਜਨਤਾ ਦੇ ਅਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਗਬਨ ਅੰਦਰੋ-ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਲੋੜਵੰਦ ਨੂੰ ਇਕ ਨਵਾਂ ਪੈਸਾ ਵੀ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਨਸੀਬ ਨਹੀ ਹੁੰਦਾ।ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀਆਂ ਕਾਲੀਆਂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਸਭ ਤੋ ਵੱਧ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਆਮ ਵਰਗ ਦੇ ਜੋੜਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਬਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਦਾਰ ਅਮੀਰਾਂ ਦੀ ਚੌਂਕੀ ਭਰਨਗੇ ਪਰ ਗਰੀਬ ਨੂੰ ਧੌਣ ਤੋਂ ਫੜਨਗੇ।ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਕਾਨਮੀ ਦਾ ਬੇੜਾ ਗਰਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਹੈ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਜੋ ਦੋ ਨੰਬਰ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਇਕ ਨੰਬਰ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਖੇਤਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੈਸਾ ਹਾਵੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਦਾਰ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰ ਹਰ ਪਾਸੇ ਬੈਠੇ ਹਨ।ਇੰਨਾ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼  ਦਾ ਹੁਨਰ ਜੋ ਗਰੀਬ ਤਬਕੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਕੁਰੱਪਟ ਅਫਸਰ ਲੀਡਰਾਂ ਵਾਂਗ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਫਿਰਤੋਂ ਆਕੇ ਸਾਡਾ ਹੀ ਖੂਨ ਚੁਸਦੇ ਨੇ।ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਇਹ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲੈਣ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਹੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।ਜਿਹੜਾ ਆਦਮੀ ਇੰਨਾ ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਢਿੱਲੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ,ਫਿਰ ਉਹਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਬਣਿਆ ਕੰਮ ਵੀ ਵਿਗਾੜ ਦਿੰਦੇ ਨੇ। ਸਰਕਾਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਦਾ ਪੈਂਡਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗਰੀਬ ਵਰਗ ਨੂੰ ਹੀ ਸਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।ਕਿਉਂਕਿ ਅਮੀਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਤਾਂ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰੇ ਜਾਕੇ ਵੀ ਕਰ ਆਉਣਗੇ।ਅਸੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਮੁਲਕ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਹਾਂ ਪ੍ਰੰਤੂ ਜਮੀਨੀ ਸਤੱਰ ਉਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਦੋ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ ਜੋ ਅਮੀਰੀ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹੱਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ,ਸਾਡੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਧੀਰਾਂ ਦਾ ਪਰ ਜਦੋ ਖੁਦ "ਕੁੱਤੀ ਹੀ ਚੋਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ" ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕੀ ਵੱਸ ਚਲੇਗਾ।ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਦਾ ਰੋਗ ਇੰਨਾ ਲੀਡਰਾਂ ਅਤੇ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਐਸਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਔਰ ਸਿਰਫ ਪੈਸਾ ਹੀ ਭਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।ਇਕ ਗਰੀਬ ਤੋਂ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਹੱਡ ਤੋੜਵੀਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਵੀ ਸਿਰ ਤੇ ਚੰਗੀ ਛੱਤ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ। ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ-ਲੁੱਟ ਕੇ ਰੰਗਲੇ-ਚੁਬਾਰੇ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਭਾਗ ਉੱਪਰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਹਾਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ-ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਗਰੀਬਾਂ ਦਾ ਨਜਾਇਜ਼ ਹੀ ਖੂਨ ਪੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਕਈ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਲੱਖ-ਲੱਖ ਰੁਪਇਆ ਤਨਖਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਫਿਰ ਉੱਪਰੋਂ ਹੋਰ ਕਈ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ,ਇੰਨੇ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ।ਜੋ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਏ:ਸੀ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕੇ ਖੂਨ ਚੂਸ ਰਹੇ ਨੇ।ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਚਾਰਾ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨਾ ਵਰਗ ਅੱਜ ਵੀ ਦੋ ਵਕਤ ਦੀ ਰੋਟੀ ਲਈ ਦਰ-ਦਰ ਧੱਕੇ ਖਾਂਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ।ਹਾਂ, ਪੰਜੇ ਉਂਗਲਾਂ ਵੀ ਇਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ।ਕਈ ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਗਰੀਬ ਵਰਗ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ।ਪਰੰਤੂ ਅਜਿਹੇ ਗੁਣਵਾਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਅਫਸਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਹਨ। ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਹ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰਾਂ ਦੀ ਨਸਲ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀ ਮੰਨਦੇ।ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰੋਂ ਗੱਫਾ ਨਾ ਵੱਜੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਂ ਇੰਨਾ ਨੂੰ ਚੈਨ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੋਨੋ ਹੀ ਨਹੀ ਆਉਂਦੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਿਹੜੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇੰਨਾ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪੜੇ-ਲਿਖੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਸਿਰਫ  ਪੰਜ-ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਹੀ ਕਮਾ ਰਹੇ।ਉਹ ਇਹਨਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰਾਂ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਹਨ।15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਜਾਕੇ ਸਿਰਫ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਦੇਣ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।ਬਲਕਿ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੋਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਇਸਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਜ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਵੇਚਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕੁਝ ਨਾ ਕਰਨਾ।

ਲੇਖਕ:- ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਹਿਟਲਰ 

ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ।

ਮੋ:ਨੰ:- 7901729507

ਈਮੇਲ:- ranjeetsinghhitlar21@gmail.com

ਅਕਸਰ ਹੀ ਸਾਡਾ ਵਾਹ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਨਾਲ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨਾਂ੍ਹ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ
ਮਾਹਿਰ ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।ਇਹ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਛੋਟੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ, ਕਿਸੇ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇਦਾਰ, ਰਿਟਾਇਰਡ ਮੁਲਾਜਮ ਜਾਂ
ਫਿਰ ਪਿੰਡ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਖੜਪੈਂਚ ਆਦਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਕਿਸੇ ਮਿਤ੍ਰਕ ਦੇ ਭੋਗ ਤੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ਨ ਦਿਖਾਉਣਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸੁਨਹਿਰੀ
ਮੌਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਕ ਵਾਰ ਮਾਈਕ ਹੱਥ ਆਇਆ ਨੀਂ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਮਾਹਿਰ ਮਿਤ੍ਰਕ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਦੇ ਗੁਣ
ਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਨੇਂ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਲੋਰ ਵਿਚ ਆਏ ਤਾਂ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਨੇਂ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਵਾਲੀ
ਹੈ ਤੇ ਕਿਹੜੀ ਨਹੀਂ ।
ਪਿੱਛੇ ਜਿਹੇ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੇ ਭੋਗ ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਅਰਦਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਇਕ ਪੁਰਾਣਾ ਸਾਥੀ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾ
ਦੇ ਫੁੱਲ ਭੇਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਠ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ । ਮਿਤ੍ਰਕ ਨਾਲ ਬਿਤਾਏ ਆਪਣੇੇ ਬਚਪਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾਂ
ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਉਹ ਬੋਲਿਆ“……ਥੋਡੇ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਨੀਂ ਹੋਣਾ ਕਿ ਨੇਕ ਸਿਹੁੰ
ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਯੂਨਿਟ ਦੇ ਨਾਲ ਨੇਕ ਸਿਹੁੰ ਜਦੋਂ ਜਾਮ ਨਗਰ ਵਿਚ ਡਿਊਟੀ ਤੇ ਸੀ ਤਾਂ ਓਥੇ ਓਹਦੀ
ਇਕ ਗੁਜਰਾਤਣ ਨਾਲ ਅੱਖ ਲੜ ‘ਗੀ । ਓਸ ਗੁਜਰਾਤਣ ਤੋਂ ਨੇਕ ਸਿਹੁੰ ਦਾ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਵੀ ਸੀ । ਆਪਣੇ ਬਾਪੂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ
ਮਾਰਾ ਨੇਕ ਸਿਹੁੰ ਓਸ ਗੁਜਰਾਤਣ ਨੂੰ ਕਦੇ ਪਿੰਡ ਤਾਂ ਨੀਂ ਲਿਆਇਆ ਪਰ ਅਸ਼ਕੇ ਜਾਈਏ ਨੇਕ ਸਿਹੁੰ ਦੇ, ਓਹਨੇ ਓਸ
ਗੁਜਰਾਤਣ ਨਾਲ ਵੀ ਤੋੜ ਨਿਭਾਈ। ਮਰਨ ਤਾਈਂ ਉਹ ਗੁਜਰਾਤਣ ਦੇ ਟੱਬਰ ਨੂੰ ਖਰਚਾ ਭੇਜਦਾ ਰਿਹਾ…।” ਲਓ ਜੀ, ਜਿਹੜੀ ਗੱਲ ਨੇਕ
ਸਿੰਘ ਦੇ ਟੱਬਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਨੀਂ ਸੀ, ਉਹ ਗੱਲ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ । ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸੱਥ ਵਿਚ ਨੇਕ ਸਿੰਘ ਦੀ
ਨੇਕ-ਨਾਮੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੁਣ ਉਸ ਦੀ ਗੁਜਰਾਤਣ ਤੀਵੀਂ ਬਾਰੇ ਮਸਾਲੇ ਲਾ-ਲਾ ਕੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ।
ਸਾਡੇ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸਾਥੀ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਮੌਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸਟਾਫ ਨੇ ਇਕ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਮਾਹਿਰ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਦੀ
ਡਿਊਟੀ ਸੰਭਾਲ ਦਿੱਤੀ । ਲਓ ਜੀ ਉਹ ਜਨਾਬ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸੁਰ ਵਿਚ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ,“ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿਚ
ਜੁੜ ਬੈਠੇ ਸਮੂਹ ਹਾਜ਼ਰੀਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਹੁਣ ਸਾਡੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ…।”ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ
ਪੰਡਾਲ ਵਿਚ ਹਾਸੜ ਮੱਚ ਗਈ ਤਾਂ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਸਾਹਿਬ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹੋਏ ਬੋਲੇ,“ਮੇਰੇ ਕਹਿਣ ਦਾ ਭਾਵ
ਸੀ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਦੇ ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਮਾਰੋਹ ਤੇ ਜੁੜ ਬੈਠੇ ਹਾਜ਼ਰੀਨ, ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਹੁਣ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ ਨੇਂ ਤੇ ਹੁਣ ਸਕੂਲ ਦੇ
ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ….।”ਫਿਰ ਵਿਦਾੲਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਉਹ ਬੋਲੇ,“ਅੰਤ ਵਿਚ ਮੈਂ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ
ਪ੍ਰਮਾਤਮਾਂ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਦੀ ਆਤਮਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਣਾ ਮੰਨਣ ਦਾ ਬਲ ਬਖ਼ਸ਼ੇ ।”
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਆਪਣੀ ਜੁੱਤੀ ਲਾਹ ਲੈਂਦੇ, ਮੌਕਾ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਫਿਰ ਬੋਲੇ,“ਅਸਲ ‘ਚ ਮੈਂ ਕਹਿਣਾ
ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਹੁਣ ਘਰ ਰਹਿ ਕੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਹਰ ਇਕ ਨੂੰ ਗੱਲ-ਗੱਲ ਤੇ ਟੋਕਾ-ਟਾਕੀ
ਕਰਿਆ ਕਰਨਗੇ, ਏਸ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖੇ ਤੇ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਤਰਾਂ੍ਹ ਦੇ ਹਾਲਾਤ
ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਬਲ ਬਖ਼ਸ਼ੇ ।”
ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ. ਜਗਰਾਉਂ ਫੋਨ : 9417985058

ਮੇਰਾ ਦੇਸ ਭਾਰਤ

ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਵਰਗੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਤੇ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 1967 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਕਾਲੀ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ 1967 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਚੀਨ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕਿੱਤਾ ਸੀ,* ਚੀਨ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ 100/ ਦੇਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕਰਜੇ ਦੇਕੇ ਅਪਣੇ ਥੱਲੇ ਲਾਕੇ ਰਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਕਰਜਾ ਨਹੀਂ ਮੋੜਦਾ ਚੀਨ ਉਸਦੀਆਂ  ਆਮਦਨ ਵਾਲੀਆਂ ਖਾਨਾ ਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਕਰਜਦਾਰ ਦੇਸ਼, ਚੀਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਈਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਚੀਨ ਇੱਕ ਘਮੰਡੀ ਹੰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਇਸ ਵਕਤ ਚੀਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਨਾਮੁਰਾਦ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਰਿਸ ਨੂੰ ਜਾਨਬੁਜਕੇ ਲੀਕ ਕਰ ਦੇਣ ਨਾਲ ਆਫਤ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਪਣੀ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਖੂਨੀ ਚੜਪਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਪਣੇ ਫੌਜੀ ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਬੇਸ਼ੱਕ ਚੀਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਵੀ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਚੀਨ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਲਗਦੀਆ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦਾ ਸਮਝੋਤਾ ਕਰ ਲਿਤਾ ਹੈ, ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤਾਂ ਚੀਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ 6000/ ਹਜਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇਕੇ ਸਰਦਾਰ ਪਟੇਲ ਦੀ ਲੋਹੇ ਦਾ ਬਹੁਤ ਉਚਾ ਬੁੱਤ ਬਨਵਾਕੇ ਲੈਕੇ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਵਕਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਘਮੰਡ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠਕੇ ਚੀਨ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਜੂਦਾ ਸਮਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੜੋਸੀ ਦੇਸ਼ਾ ਨੇਪਾਲ ਭੂਟਾਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਰਮਾ ਮਹਿਮਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਪ੍ਰੜੋਸੀਆਂ ਵਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਨਾਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈਕੇ ਚਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੈ ਹਿੰਦ ਜੈ ਭਾਰਤ ਜੈ ਜਵਾਨ ਜੈ ਕਿਸਾਨ, ਮੈਂ ਹਾਂ ਭਾਰਤਵਾਸੀ,,,

ਪੰਡਿਤ ਰਮੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਭਟਾਰਾ ਬਰਨਾਲਾ, 9815318924

ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉੱਪਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਘਾਤਕ।

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ/ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ LAC (Line of Actual Control)ਵਿਵਾਦ ਬਹੁਤ ਭੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰੰਤੂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਡੂੰਘੀ ਸੱਟ ਉਦੋਂ ਵੱਜੀ,ਜਦੋਂ ਚੀਨੀ ਘੁਸਪੈਠੀਏ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਡੇ ਤਕਰੀਬਨ 20 ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਅਤੇ ਕਈ ਜ਼ਖਮੀ ਕਰ ਦੇਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।ਗੱਲ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੀ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੋਜੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਮਾਮੂਲੀ ਹੱਥੋਪਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਪਰੰਤੂ (1967 ਦੇ ਸਿੱਕਮ ਵਿਵਾਦ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਜਿਸ ਸੀਮਾ ਉਪਰ ਇੱਕ ਗੋਲੀ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲੀ ਸੀ।ਉਸੇ ਹੀ ਸੀਮਾ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜਵਾਨਾਂ ਉਤੇ ਛੂਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬਲੇਡ ਲੱਗੇ ਡੰਡੇਆਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਕੀ ਸੀ, ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਬਿੰਨਾ ਕਿਸੇ ਹਿਚਕਚਾਹਟ ਦੇ ਹੀ ਚੁੱਕ ਲਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦੁਹਰਾਵਾ ਨਹੀ ਕਿ ਇਹ ਐਕਸ਼ਨ ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਮੀ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੂਰੀ ਛੂਟ ਦੇਕੇ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਜੋ ਚੀਨ ਉੱਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ,ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਾਸੋਂ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਕੋਈ ਚੀਨੀ ਚਾਲ ਹੋਵੇ।ਪਰੰਤੂ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵੱਜੋਂ ਉਭਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀ ਬਰਬਰਤਾ। ਇਸਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਕੱਢਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੀਮਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਬਸ ਟਿੱਚ ਹੀ ਸਮਝਿਆ।ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਆਉਂਦਾ ਹੈ,ਉਹ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਜੋ ਦੋ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਤੋਂ ਹੱਟਕੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਬਣਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ।ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਭਾਰਤ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ  ਚੀਨ/ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਦੋਸਤ ਕਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜੀਨਪੀਂਗ ਅਤੇ ਪੀ.ਐਮ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਮਿੱਤਰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਸੱਚਾ ਮਿੱਤਰ ਕਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮਿੱਤਰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਵੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਆ ਗਿਆ।ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੋਦੀ ਸਾਬ੍ਹ ਨੂੰ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਧਮਕੀ ਨਾ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਹੋਵੇ,ਪਰੰਤੂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਜਰੂਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਜਲਦੀ ਭੇਜੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਨਤੀਜਾ ਭੁਗਤਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ।ਦੱਸੋ ਇਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਟੇਬਲ ਟਾਲਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਪਣੇ 20 ਕੋਹਿਨੂਰ ਵਰਗੇ ਜਵਾਨ ਮਰਵਾ ਦੇਵੇ।ਸਾਡੇ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਬੜੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ "ਜਿਹਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਰ ਚੜਾਵਾੰਗੇ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਹੀ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਮਜੋਰ ਕਰੇਗਾ"।ਦੇਖੋ ਮਿੱਤਰਤਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਇਕ ਅਲੱਗ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਦੇਸ਼ਾ ਨੂੰ ਇਕਸਾਰਤਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣਾ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।ਸੱਤਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਦਲਦੇ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ ਪਰੰਤੂ ਦੇਸ਼ ਉਹੀ ਰਹਿਣਗੇ,ਇਸ ਲਈ  ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਹੀ ਬਲਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਿਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖਕੇ ਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

*ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਡੇ ਕਦਮ*---->ਇਸ ਵੱਡੇ ਮਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਡਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਵਾਲਾ ਕਦਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹਰੇਕ ਮੁਲਕ ਅੰਦਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।ਜੋ ਸੱਤਾ ਦੇ ਬਾਹਰ ਰਹਿਕੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚਲਾਉਦੀਆਂ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।ਫਿਰ ਚਾਹੇ ਉਹ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਮੁਲਕ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ।ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦਾ ਧੂਰਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਨਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।ਦੂਜਾ ਕਦਮ ਇਹ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਛੋਟੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਸਲੇ ਉੱਪਰ ਇਕ ਮੰਚ ਤੇ ਆਉਣਾ ਪਵੇਗਾ।ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੁਆਰਥਾ ਨੂੰ ਪਿਛੇ ਛੱਡਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਠੋਸ ਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਵਾਰ- ਵਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਸਮੁਦਾਏ ਅੱਗੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਾ ਹੋਣਾ ਪਵੇ।ਤੀਸਰਾ ਕਦਮ, ਸਾਡਾ ਮੁੱਖ ਧੂਰਾ ਜੋ ਸਿਰਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਪਰ ਹੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਿੰਨਾ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚੋ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਰਗੀ ਉਭਰ ਰਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਉਲਝਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚੇਗਾ ਵੀ ਨਹੀ।ਹੁਣ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਹੀ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸ਼ੂਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਡਰ ਸਤਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਏਸ਼ੀਆ ਅੰਦਰ ਭਾਰਤ ਕਿੱਤੇ ਉਸਤੋਂ ਮੋਹਰੀ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਬਦਲਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਧਿਆਨ ਹਟਾ ਕੇ ਚੀਨ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

"ਕੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਨਹੀਂ ਪਾ੍ਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਪੇਂਡੂ ਡਾਕਟਰ" 

ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ, ਜਦੋਂ ਦੀ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਸੁਰਤ ਸੰਭਾਲੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ।ਪਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਦੇ ਅਰਥ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁ ਧਰਮਾਂ ,ਬਹੁ ਮਝਹਬਾਂ ਦਾ ਹਜਾਰਾਂ ਹੀ ਜਾਤਾਂ ਦਾ ਬੋਲ ਵਾਲਾ ਹੈ ।ਹਰ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਚੋਧਰੀ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਧਰਮ ਨੂੰ ਸੇ੍ਸ਼ਟ ਦੱਸਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਅਰਥ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵੀ ਨਿਖਰਦੇ ਰਹੇ ।

ਜਦੋਂ ਭਾਈ  ਘਨੱਈਆ ਨੇ ਵੈਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਇਆ, ਜਦੋਂ ਸਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ,ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਸਭ ਥਾਂ ਤੁਸੀਂ  ਹੀ ਦਿਖਦੇ ਹੋ। ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪਿਲਾਉਂਦਾ। ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਮਲਹਮ ਦੀ ਡੱਬੀ ਕੇ ਪੱਟੀ ਵੀ ਨਾਲ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਈ ਘਨੱਈਆ ਜੀ ! ਅੱਜ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸੇਵਾ  ਸੰਭਾਲ ਲਓ ਤੇ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਜਖਮੀਆਂ ਦੇ ਮਲਹਮ ਪੱਟੀ ਵੀ ਕਰ ਦਿਆ ਕਰੋ।

 ਹੁਣ ਉਸ ਨਿਸਕਾਮ ਸੇਵਾ ਦੇ ਅਰਥ ਹੀ ਬਦਲ ਗਏ ਨੇ ।ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਬਨਾਉਣ 'ਚ ਕੋਈ ਵੀ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ ।ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੋਢੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।ਬਹੁਤ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪਾ੍ਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਹੱਲੇ ਹੀ ਅੱਠ, ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਵਾ ,ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

ਕਰੋਨਾ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਹਨ। ਸਧਾਰਣ ਘਰ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਤਾਂ ਘਰ ਚ ਮਾਸਕ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ  ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਮਾਸਕ ਵੰਡੇ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਵੰਡਿਆ। ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ  ਕਿ ਕਈ ਜਗ਼੍ਹਾ ਤਾਂ ਰਾਸਨ ਵੀ ਅਾਪਣੇ ਹੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ  ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

 ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮ, ਜੋ  ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਸੀ, ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੇਵਾ ਦਾ ਅਹਿਮ ਰੋਲ ਇੱਕ ਉਸ ਜਮਾਤ ਦਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਨਾ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

 ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀਆਂ ਨਜਰਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਸਗੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਾ ਕੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਕਸ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਗਾੜਿਆ ਗਿਆ।

 ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਪੇਂਡੂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਕਰੋਨਾ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਜਿਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਕ ਵੰਡੇ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਵਲੋਂ ਨਹੀਂ ,ਕੋਲੋਂ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕਰਕੇ ਬਿਨਾਂ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਲੋੜਵੰਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਨ ਵੰਡੇ ਗਏ ਤੇ  ਘਰਾਂ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਦਿਨ ਰਾਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਢਲੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ।

 ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ  ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਮੁਫ਼ਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਕੇ ਸੇਵਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ।

 ਫ਼ਿਰ ਸਰਕਾਰ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਐਲਾਨ ਕਰਦੀ। ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਈ ਵਿਧਾਇਕ ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਵਿਧਾਇਕ, ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵੇਲੇ ਦੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਤੇ ਵਿਧਾਇਕ, ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪੰਚ ਸਰਪੰਚ ਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਭਰਦੇ ਹੋਣ। 

ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਚ ਮੈਡੀਕਲ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਪੰਜਾਬ (295) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 'ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਲੋਕ ਲੇਖਾਂ ਚ ਸੰਘਰਸ਼ੀਲ ਮੰਨ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ ਸੇਵਾ ਵਾਲੇ ਵੀ। 

ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਨਾਂ ਕੁ ਅੱਖਾਂ ਚ ਬਿਠਾਉੂਂਦੀ ਹੈ ਜਾ ਪਹਿਲੇ ਵਾਲੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਹੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੀ ਆ। .

ਚੋਣਾਂ ਵੀ ਆ ਰਹੀਆਂ ਨੇ ਮੋਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ ।ਇਹਨਾਂ ਕੋਲ ਵੀ ਖਾਸਾ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਹੈ । ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਨੀਤੀ ਕਿਸ ਕਦਰ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। 

ਲੇਖਕ:- ਡਾ: ਰਮੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ

ਪਿੰਸੀਪਲ ਲਿਟਲ ਫਲਾਵਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਪੈਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਐਡ ਹੌਸਪੀਟਲ

..... 6280957136....

ਗੱਡੀ ਉੱਪਰ ਬੱਤੀ ਲਾਕੇ, 

ਉਡਿਆ ਫਿਰਦਾ ਦੇਖ ਠੱਗਾਂ ਦਾ ਟੋਲਾ... ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਾਈ ਸੁਥਰੀ ਜੈਕਟ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਰੰਗਲਾ ਚੌਲਾ ..

ਈਰਖਾ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਰਾਕਸ਼ਸ਼ੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ,ਇਹ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿਚ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।ਉਹ ਆਦਮੀ ਅੰਦਰੋਂ-ਅੰਦਰ ਹੀ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਟੁੱਟਦਾ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਈਰਖਾ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਜਾਂ ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਤਾਅਨੇ ਸੁਣਦਾ-ਸੁਣਦਾ ਇੰਨਾ ਕਠੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਉਪਰ ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਵੀ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀ ਕਰਦੀ।ਫਿਰ ਚਾਹੇ ਸਮਾਜਿਕ ਈਰਖਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਇਆ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੀ ਗਲਤੀ ਤੋਂ ਵਰਜ਼ਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵੀ ਹੀ ਮਸ਼ਰੂਫ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਇਸੇ ਈਰਖਾ ਨੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਸਾਡੇ ਲੱਖਾਂ ਭੈਣ-ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਚਰਿੱਤਰਹੀਣ ਅਤੇ ਠੱਗ ਬਾਬਿਆਂ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਜਾ ਬੈਠੇ।ਡੇਰਾਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਈਰਖਾ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋਈ,ਇਸੇ ਇਰਖਾ ਦੇ ਕਾਰਣ ਹੀ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਹਰ ਜਾਤ-ਗੋਤ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਅਲੱਗ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣਾ ਪਿਆ।ਈਰਖਾ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਹ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ  ਢੋਂਗੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੌਂਕੀਆਂ ਭਰਣ ਲੱਗੇ।ਉਪਰੋਂ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੇ ਇਸ ਡੇਰਾਵਾਦ ਦੀ ਪਣਪੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਤੇਲ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਉਹੀ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਾਧਾਰਨ ਜਿਹੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਵੀ ਰੱਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਵੀ ਦਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਇਸੇ ਕਾਰਣ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੂਰਖਤਾ ਅਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਜ਼ਹਾਨ ਦਾ ਜੋ  ਠੱਗ,ਅਪਰਾਧੀ ਅਤੇ ਚੋਰ ਸੀ ਸਭ ਬਾਬਾ ਬਣ ਬੈਠਾ।ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦੇ ਹੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਵਾਸਤੇ,ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪਾਸੋਂ ਹੀ ਬੰਦੇ ਭੇਜਕੇ ਇਹਨਾਂ ਠੱਗ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਧਾਇਆ-ਫੁਲਾਇਆ, ਜਦੋਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਭੇਡ ਚਾਲ ਬਣਦੀ ਗਈ।ਇਹਨਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੀ ਗਈ।ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਹਰ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਧਿਰ ਨੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਬਾਬੇ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਨੇ।ਇਹਨਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਰੱਬ ਦਾ ਸੱਚਾ ਨਾਮ ਨਹੀ ਬਲਕਿ ਇਹ ਬੋਲ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀ ਪਾਉਣੀ। ਅਸੀ ਅਕਸਰ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਮਾਣਯੋਗ ਲੀਡਰ ਵੋਟਾਂ ਸਮੇਂ ਇਹਨਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚੌਂਕੀਆਂ ਭਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਤੁਸੀ ਖੁਦ ਹੀ ਸੋਚੋ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ "ਕਰੋੜਾਂ ਅਰਬਾਂ" ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹਨ।ਇਹ ਸਭ ਪੈਸਾ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ,ਇਹ ਸਭ ਵਿਚਾਰੇ ਗਰੀਬ ਮਜਦੂਰਾਂ ਦੀ ਹੀ ਕਮਾਈ ਤੋਂ ਉਪਜੀ 'ਸਲਤਨਤ' ਹੈ।ਜੋ ਇਹਨਾਂ 'ਆਪੇ ਬਣੇ' ਬਾਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਆ ਕੇ 

ਅੰਧਭਗਤੀ ਅਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਾਸਕਰ ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਸਾਰੇ ਹੀ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਗਰੀਬ ਵਰਗ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਜੁੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਰਗ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਾਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਹੈ।ਦੂਸਰਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਣ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਈਰਖਾ ਵਾਲੀ ਅੱਖ ਨਾਲ ਦੇਖਣਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਹੱਥਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਡੇਰਾਵਾਦ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦਾ ਕਾਰਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਿਆਂ ਅਤੇ "ਜਾਅਲੀ ਕਰਾਮਤ" ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਾਬਿਆਂ ਨਾਲ ਲੋਕ ਜੁੜੇ ਹਨ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ ਦੀ ਹੋਂਦ ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹਨ।ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਬਜੁਰਗਾਂ ਦੇ ਵੱਡਮੁੱਲੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ "ਡੱਕਾ ਵੀ ਯਾਦ" ਨਹੀ ਰਹੇਗਾ।ਲੋਕ ਸਿਰਫ ਇਹਨਾਂ "ਜਾਅਲੀ ਬਾਬਿਆਂ" ਨੂੰ ਹੀ ਰੱਬ ਮੰਨਣਗੇ ਅਤੇ ਅੰਧਭਗਤੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਣਗੇ।ਇਸ ਤਰ੍ਹਾ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀ ਕਿਸ ਕੌਮ ਦੇ ਵਾਰਿਸ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਪਿਛਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਕੀ ਸੀ।ਸਾਡੀ ਤਰਾਸਦੀ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਿਸ ਈਰਖਾ,ਜਾਤ-ਪਾਤ,ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਅਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਸੀ, ਅੱਜ ਅਸੀ ਭੱਜ ਕੇ ਫਿਰ ਉਸੇ ਵੱਲ ਹੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।ਜਿਹੜੇ ਬਾਬੇ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਸਾਈਕਲ ਉਪਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ,ਅੱਜ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਭਗਤ ਅੱਜ ਵੀ ਬੱਸਾ ਵਿਚ ਹੀ ਧੱਕੇ ਖਾਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ। ਬਲਕਿ ਹੋਣਾ ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ,ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਾਵਾਦੀ ਬਾਬਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਰਾਮਤੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਭਗਤ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਸੁਧਾਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।ਪਰੰਤੂ ਇਹ ਬਾਬੇ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਹਨ, ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਸਮੇਟਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਾਵਾਦੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਸਾਡੇ ਨੇਤਾ ਲੋਕ ਵੀ ਰੱਜ ਕੇ ਦਿੰਦੇ ਜੋ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋ ਭੇਜੇ ਕੁਝ ਬੰਦਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਅਨੇਕਾਂ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਪਾਸੋਂ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ।ਇਹ ਡੇਰਾਵਾਦ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬਹੁਤਾ ਵੀ ਕਠਿਨ  ਨਹੀ ਹੈ।ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਅਤੇ ਸੱਚੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਉ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਸਹੀ ਗਲਤ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਲਿਆ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਨਾ ਫਸਣ।ਖੁਦ ਵੀ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਵੋ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰਵਾਉ।ਧਰਮ ਅਤੇ ਜਾਤ ਪਾਤ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭੈਣ-ਭਾਈ ਨਾਲ ਈਰਖਾ ਕਰਨੀ ਛੱਡੋ।ਤਾਂ ਹੀ ਇਹਨਾਂ "ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼" ਬਾਬਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਨਸਲਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਲੇਖਕ:- ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਹਿਟਲਰ 

ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ

Email:- ranjeetsinghhitlar21@gmail.com

ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ 

ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ

 ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਪੰਜ ਜੂਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 

 ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਚ ਫੈਲ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਵੱਲੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਨ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਨੀਂਹ 1972 ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ 

ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਉਦੋਂ ਪਈ ਜਦੋਂ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਹਵਾ ਪਾਣੀ ਤੇ ਧਰਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਣ ਲੱਗਾ ਇਸ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ

5 ਜੂਨ ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ ਹੈ| ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕਾ ਸੰਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਸ਼ਾਇਦ ਨਾਂਹ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਿਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ  ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ  ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਗੰਦੀ ਹਵਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ,ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ  ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਜ ਮੋਬਾਈਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਹੁਤ  ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬੱਸਾਂ ਕਾਰਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਹਾਰਨਾਂ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ  ਬੱਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਹਾਰਨ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਬੱਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਕੇ ਗੀਤ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ  ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਹੁਤ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਸੱਤਰ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ  ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਧਰਤੀ ਦਾ ਵਧਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਹੈ ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹ ਭੂਚਾਲ  ਸੁਨਾਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਦੁਨੀਆਂ  ਭਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਤ ਚੌਦਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਨ ਹਰਿਆ ਭਰਿਆ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹਰਿਆਲੀ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਹਰਿਆ ਭਰਿਆ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕੀ ਉਪਰਾਲੇ ਸਾਰੇ ਸਾਰਥਕ ਹਨ ਇਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਜਦੋਂ ਇਸ ਦਾ ਰਿਜ਼ਲਟ ਆਵੇਗਾ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਕਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੰਭਲ ਜਾਈਏ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਗਾਈਏ ਕੱਲਾ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਲਣਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਲਾਵੇ ਇੱਕ ਰੁੱਖ।।

ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਪਾਲੇ ਇਕ ਰੁੱਖ।। 

ਦਾ  ਗਰੀਨ ਮਿਸ਼ਨ ਪੰਜਾਬ ਟੀਮ।।

ਗਗਨਦੀਪ ਕੌਰ 

ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ - ਮਨੁੱਖੀ ਨਸਲ ਵਾਸਤੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਨਸੀਹਤ!

ਚੀਨ ਦੇ ਇਕ ਕਸਬੇ ਵੂਹਾਨ ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ 2019 ਚ ਚਲੀ ਕਰੋਨਾ ਕੋਵਿਡ19 ਨਾਮ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਕੁਝ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ  ਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਣ ਗਈ । ਅੱਜ ਕਈ  ਪੜਾਵਾਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਨ ਦਾ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਚ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਆਤੰਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਅਜੇ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦਾ ਅਗਲਾ ਸਿਰਾ  ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਨਜਰ ਆਉਦਾ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਉਤੇ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪੱਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛਡਦੀ ਹੋਈ ਨਜਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ । 

ਕਰੋਨਾ ਕੀ ਹੈ ? ਕੀ ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਕਰੋਪ ਹੈ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ? ਇਹਨਾ ਉਕਤ ਸਵਾਲਾਂ ਬਾਰੇ ਬੇਸ਼ਕ ਵਾਦ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਬਹਿਸ ਜਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਸਮੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ । ਹਾਂ ! ਇਹ ਜਰੂਰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ  ਸਮੇ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਉਕਤ  ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਕ  ਨ  ਇਕ ਦਿਨ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਰੂਰ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ।

ਜਿਥੋ ਤੱਕ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਰੂ ਜਾਂ ਉਸਾਰੂ ਅਸਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਉਸ ਸੰਬੰਧੀ ਜੇਕਰ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸ਼ਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੋਵੇ ਤਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਉਪਰ ਪੈਂਦੇ ਨਜਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ । ਚੰਗੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਜੋਂ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ, ਪਾਣੀ ਤੇ ਹਵਾ ਪਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ, ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਲਗਾਵ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਪਜੀਵਕਾ ਦੇ ਸੀਮਿਤ ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਜੀਊਣ ਦੀ ਜੁਗਤੀ ਤੇ ਰਹਿਣ ਸਹਿਣ ਦਾ ਸਲੀਕਾ ਆਦਿ ਮੰਨੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦ ਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਰੂ ਅਸਰ ਵਜੋਂ ਪੂਰੇ  ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਡਰ ਤੇ ਸਹਿਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ, ਲੱਖਾਂ ਕੀਮਤੀ ਜਾਨਾਂ ਦੀ ਬਲੀ, ਵਪਾਰਕ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਬੇਰੁਜਗਾਰੀ, ਗਰੀਬਾਂ ਵਾਸਤੇ ਭੁਖਮਰੀ, ਕਿਸਾਨਾ ਅਤੇ ਕਿਰਤੀਆਂ ਵਾਸਤੇ ਮੁਸੀਬਤਾਂ, ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲਾਇਕੀ ਤੇ ਨਾਲਾਇਕੀ, ਔਖੇ ਵੇਲੇ ਚ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਸੱਚ, ਸਰਕਾਰੀ ਤੇ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਡਾਕਟਰਾਂ/ ਨਰਸਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਕਾਮਿਆ ਵਾਸਤੇ ਪਰਖ ਦੀ ਘੜੀ, ਔਖੀ ਘੜੀ ਚ ਲੋਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੁਲਿਸਤੰਤਰ ਦਾ ਵਤੀਰਾ ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਇਕ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਵਹਾਰ ਤੇ ਕੌੜੇ ਮਿੱਠੇ ਤਾਲਮੇਲੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐਨ ਆਰ ਆਈ ਪਰਵਾਸੀਆ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਸੀਆ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਰੁੱਖਾ ਤੇ ਭੱਦਾ ਵਤੀਰਾ ਆਦਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੌੜੇ ਸੱਚ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ।

ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਈ ਫੇਜਾਂ ਤੋ ਲੰਘਦੇ ਹੋਏ ਹੁਣ ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਆ ਰਹੀ ਹੈ । ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਪੀ ਦਾ ਪਰਕੋਪ ਹੁਣ ਬੇਸ਼ੱਕ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਆਸਾਰ ਨਜਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਮੁੜ ਆਮ ਪੱਟੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਲੀਹਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਉਤੇ ਜੋ ਵੀ ਮਾੜਾ ਜਾਂ ਚੰਗਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਅਜੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਰਜੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪੱਕੇ ਤੌਰ  'ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਨਜਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਏਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੇ ਵਪਾਰਕ ਅਦਾਰੇ  ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਖੁਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਲਾਰੀਆ ਤਬਦੀਲੀਆ ਨਜਰ ਆ ਰਹੀਆ ਹਨ, ਜਿਵੇ ਗਰਾਹਕ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਵੇ ਢੰਗ ਤਰੀਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਗਰਾਹਕਾਂ ਵਾਸਤੇ ਨਵੇ ਨਿਯਮ ਤੇ ਨਵੀਆ ਗਾਈਡ ਲਾਈਨਜ ਬਣ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ।

ਸਮਾਜਿਕ ਖੇਤਰ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਬਦਲ ਚੁਕਾ ਹੈ । ਮੇਲ ਮਿਲਾਪ ਤੇ ਪਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਦੇ ਢੰਗ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ । ਪਰਿਵਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਵ ਨਜਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ । ਲੋਕਾਂ ਅੰਦਰ ਫਾਲਤੂ ਇਧਰ ਉਧਰ ਘੁਮਣ ਦਾ ਰੂਝਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘਟਿਆ ਹੈ । ਨਵੇਂ ਵਪਾਰ ਦੀਆ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾ ਵਜੋ ਕਰੋਨਾ ਦੀ ਦਵਾਈ, ਮਾਸਕ, ਨਕਾਬ ਦਸਤਾਨੇ, ਸੈਨੇਟਾਈਜਰ ਤੇ ਬਲੀਚ ਆਦਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ । 

ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਬੇਸ਼ਕ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਉਤੇ ਚੰਗੇ ਤੇ ਮਾੜੇ ਦੋਵੇਂ ਤਰਾਂ ਦੇ ਅਸਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ  ਨੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜੀਊਣ ਵਾਸਤੇ ਇਕ ਨਵੀ ਦਿਸ਼ਾ ਜਰੂਰ ਪਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪਦਾਰਥ ਭੁੱਖ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਥੇੜਛਾੜ ਦੀ ਅੱਤ ਚੁਕਣੀ ਬਹੁਤ ਗਲਤ ਨਤੀਜੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਹਨਾ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣਾ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਸੋਂ ਬਾਹਰਾ ਵਰਤਾਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੇਕਰ ਭਵਿੱਖ ਚ ਅਜਿਹਾ ਫੇਰ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਮਨੁੱਖੀ ਨਸਲ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਵਜੋ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ । 

ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਚੰਗੇ ਤੇ ਮਾੜੇ ਦੋਹਾਂ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪਰਭਾਵਾ ਤੋ ਸਬਕ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤਾਰੇ ਦੇ ਅਨਕੂਲ ਜੀਊਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਉੰਜ ਹੁਣ ਮਨੁੱਖ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ  ਕਰਨ ਤੋ ਸਿਵਾਏ ਦੂਜਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਗਹੁ ਨਾਲ ਸੋਚੀਏ ਤਾਂ ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਮਨੁੱਖ ਵਾਸਤੇ ਅਸਲ ਚ ਇਕ ਉਹ ਨਸੀਹਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਉਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ਹੁਣ ਮਨੁੱਖੀ ਨਸਲ ਵਾਸਤੇ ਬਹੁਤ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਕਿਤੇ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ । 

ਪ੍ਰੋ ਸ਼ਿੰਗਾਰਾ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ 

25/05/2020