You are here

ਸਾਹਿਤ

ਗੀਤ-- ਮਸ਼ਾਲਾਂ ✍️ ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ " ਬਾਲੀ ਰੇਤਗੜ"

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ ਹਨੇਰਿਆਂ 'ਚ ਬਲਾ ਕੇ ਰੱਖਿਓ

ਸੌਂ ਮਰ ਜਾਣ ਕਿਤੇ ਨਾ ਲੋਕੀਂ, ਨੀ ਕਲਮੋਂ ਜਗਾ ਕੇ ਰੱਖਿਓ

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ........ .............

ਸਾੜੇ ਕਾਮੇ ਨੰਗੇ ਦੇਹ ਦੇ,     ਹਨ ਆਸਾਂ ਮਰੀਆਂ ਵਾਲੇ

ਖ਼ਾਮੋਸ਼  ਜੁਗਾਂ ਤੋਂ ਭੁੱਖਣ-ਭਾਣੇ, ਪਰ ਸੋਚਾਂ ਠਰੀਆਂ ਵਾਲੇ  

ਕੱਚੇ ਕੋਠੇ ਕੜੀਆਂ ਵਾਲੇ,  ਢਾਰੇ ਰੁਸ਼ਨਾ ਕੇ ਰੱਖਿਓ    

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ  ............

ਕਲਮਾਂ ਉਪਰ ਹੱਕ ਜਮਾ ਕੇ, ਕੁੱਝ ਬੈਠ ਗਏ ਚਮਗਿੱਦੜ

ਰੋਸ ਹਕੂਮਤ ਅੱਗੇ ਕਰਦੇ,   ਹਨ  ਕਦ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਇੱਜੜ

ਸ਼ੇਰ ਦਹਾੜਾਂ ਮਾਰਨ ਅਣਖੀ, ਅਣਖਾਂ ਸੁਲਗਾ ਕੇ ਰੱਖਿਓ

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ, ..........

ਵਿਕ ਜਾਂਦੇ ਸਨਮਾਨਾਂ ਬਦਲੇ, ਵਿਦਵਾਨ ਕਹਾ ਕੇ ਢੋਂਗੀ

ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦੀ ਤਹਿਮਤ ਉੱਪਰ,  ਇਹ ਸੇਜ ਹੰਡਾਵਣ ਯੋਗੀ

ਕਿੱਸੇ ਸੂਰਿਆਂ ਦੇ ਵੀਰ ਰਸੀ , ਵਾਰਾਂ ਜਸ ਗਾ ਗਾ ਰੱਖਿਓ

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ  ................

ਇਤਿਹਾਸ ਸੁਨਿਹਰਾ ਸੁਲਗ਼ ਨਾ ਜਾਵੇ, ਅੱਖਰ ਅੱਖਰ ਸਾਭੋਂ

ਮੇਟ ਰਹੇ ਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਪੈੜਾਂ , ਦੁੱਲਿਓ ਆਬ ਆਪਣੇ ਸਾਂਭੋ

ਪੰਨੇ ਤਖ਼ਤ-ਏ ਤਾਊਸ ਦੇ,  ਪੁੱਤ-ਪੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜਾ ਰੱਖਿਓ

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ-ਮਸ਼ਾਲਾਂ-----------

ਪੰਜਾਬ ਗੁਰਾਂ ਦਾ ਜੁਗ -ਜੁਗ ਵਸੇ, ਬਸ "ਰੇਤਗੜ" ਕਰੇ ਦੁਆਵਾਂ

ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਹੁਣ, ਜੂਹਾਂ ਬਚ ਜਾਣ ਪਿੰਡ ਥਾਵਾਂ

"ਬਾਲੀ" ਰੋਹ ਦੇ ਬਾਣ ਰਗਾਂ 'ਚ,ਬਾਜ਼ ਜਿਹੀ ਨਿਗਾਹ ਰੱਖਿਓ

ਜੋ ਤੁਰ ਗਏ ਬਾਲ ਮਸ਼ਾਲਾਂ, ਹਨੇਰਿਆਂ 'ਚ ਜਗਾ ਰੱਖਿਓ

 

 ਬਾਲੀ ਰੇਤਗੜ +919465129168

ਵਾਹਣੀ ਪਾਏ ਅਫਸਰ ✍️ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ

ਕਰਕੇ ਮੁੱਛਾਂ ਕੁੰਢੀਆਂ ਅਫਸਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ,

ਕਲਮ-ਛੋੜ ਹੜਤਾਲ ਤੇ ਕੰਮ ਠੱਪ ਕੀਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ।

ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲਣ ਤੇ ਦਬਕਾ ਮਾਰਿਆ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ  ਨੇ,

ਵਾਹਣੀਂ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਅਫਸਰ ਸਿਰਕੱਢ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ।

 

ਕੁਝ ਅਫਸਰਾਂ ਸਕੀਮ ਬਣਾਈ ਹੜਤਾਲ ਦੀ,

ਬਾਕੀ ਦਿਆਂ ਯੁਗਤ  ਲਾਈ ਵਗਦੀ ਗੰਗਾ ਚ ਨਹਾ ਲਈਏ ਇਕ ਵਾਰੀ ਤਾਂ ਇਨਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਹੋਗੀ,

ਝੱਗ ਵਾਂਗੂੰ ਬਹਿ ਗਈ ਜੁੰਡਲੀ,ਕਿਤੇ ਦਾਲ-ਫੁਲਕਾ ਨਾ ਗੰਵਾ ਬਹੀਏ ।

 

ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਭੇਤ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਊ, ਕਾਲੀ ਭੇਡ ਦਾ,

ਕੌਣ ਹੈ ਖੇਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ।

ਆਪਣੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭੁਗਤ ਰਿਹਾ ,

ਹੁਣ ਕੋਈ ਨਾ ਰਿਹਾ ਉਹਦੇ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ ਵਾਲਾ।

 

ਗ਼ਲਤ ਸੋਚਵਾਲੇ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਾ ਛੱਡ ਕੇ 

ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਪੱਟ ਰਹੇ।

ਉਹਨਾਂ ਆਪੇ ਹੀ ਇਸ ਥੱਲੇ ਦੱਬ ਜਾਣਾ ,

ਚਾਹੁਣ ਜਿਹੜੇ ਚੰਗੇ ਭਲੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਪੱਤ ਨਾ ਰਹੇ।

 

ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ

ਪਿੰਡ ਕੁਲਬੁਰਛਾਂ ਜ਼ਿਲਾ ਪਟਿਆਲਾ

ਫੋਨ ਨੰਬਰ  :  9878469639

ਗ਼ਜ਼ਲ ✍️ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਜੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਦਾ ਜ਼ਰਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਚੱਜ,

ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਉਹ ਫਿਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਅੱਜ।

ਉਹ ਬੱਚਾ ਕਦੇ ਅੱਗੇ ਨ੍ਹੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਯਾਰੋ,

ਜੋ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਔਗੁਣ ਲੈਂਦਾ ਕੱਜ।

ਉਹ ਸਮਾਂ ਆਣ 'ਚ ਹਾਲੇ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ ਯਾਰੋ,

ਜਦ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਕੇ ਫੈਸਲੇ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਜੱਜ।

ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਕੀਤੇ ਸਨ ਵਾਅਦੇ,

ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭੁਲਣ ਲਈ ਨੇਤਾ ਲਾਣਗੇ ਪੱਜ।

ਜਿਸ ਕੋਲ ਹੈ ਨ੍ਹੀ ਕੁੱਝ ਵੀ,ਉਹ ਤਾਂ ਰੋਵੇਗਾ ਹੀ,

ਜਿਸ ਕੋਲ ਹੈ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੀ, ਉਹ ਵੀ ਰੋਵੇ ਅੱਜ।

ਇਹ ਕੇਵਲ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ,

ਲੈ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ੇ, ਲੋਕੀਂ ਜਾਂਦੇ ਭੱਜ ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਸਲੋਹ ਰੋਡ

ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਅੰਗਦ ਸਿੰਘ ਐਕਸ ਐੱਮ ਐੱਲ ਏ ਰਿਹਾਇਸ਼

ਨਵਾਂ ਸ਼ਹਿਰ-9915803554

ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ( ਵਿਅੰਗ) ✍️ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ

ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਤਰੱਕੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ,

ਵਿਰੋਧੀ  ਧਿਰ  ਕਦੀ  ਤੋੜਨ ,

ਤੇ ਕਦੀ ਜੋੜਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ।

ਦੇਸ਼ ਨੇ ਜੇ ਹੁਣ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਹੈ ਫੜੀ ,

ਤੁਹਾਨੂੰ ਫੁੱਟੀ ਅੱਖ  ਨ੍ਹੀਂ ਭਾਉਂਦੀ ।

 

ਰਾਹੁਲ  ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਚੜ੍ਹੇ ਘੋੜੀ ,

ਸੱਜ ਧੱਜ ਕੇ ਸਰਵਾਲਾ ਬਣਕੇ ।

ਪਰ ਮੋਦੀ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਚੰਗੀ ਨ੍ਹੀਂ ਲੱਗੀ,

ਮੇਰੀ ਰੀਸ ਕਿਉਂ ਕਰੇ ਹਵਾਲਾ ਬਣ ਕੇ ।

ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਮੰਜੀ ਠੋਕ ਦਿਉਂ,

ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਚਾਹਵਾਲਾ ਬਣਕੇ ।

 

ਤੁਸੀਂ ਨ੍ਹੀਂ ਬੋਲਦੇ  ਮੋਦੀ ਸਾਹਬ,

ਤੁਹਾਡੇ  ਚ  ਠਾਣੇਦਾਰ  ਬੋਲਦਾ ।

ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵਿਚਾਰਾ ਮੱਸੋਸਿਆ ਬੈਠਾ ,

ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖ ਫੋਲਦਾ।

ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਜੱਗੋਂ ਤੇਹਰਵੀਂ ਹੋਈ ਜਾਵੇ ,

ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ, ਟੋਲ ਖੋਲਦਾ ।

ਰਾਹੁਲ ਦਾਹੜੀ ਵਧਾ ਕੇ ਪੱਗ ਬੰਨ ਲਈ ,ਕਹਿੰਦਾ ਜੁੜ ਗਿਆ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਮੇਰੇ ਹੱਕ ਚ ਬੋਲਦਾ ।

 

ਮੋਦੀ ਸਾਹਿਬ ਫੂਕ ਛੱਕ ਗਏ ,

ਕਹਿੰਦੇ ਸਾਰੀ ਯੂਐਨਓ ਮੇਰੀ ।

ਪੂਤਿਨ  ਮੇਰਾ, ਅਰਦੋਗਨ ਮੇਰਾ ,

ਬਾਕੀ  ਦੁਨੀਆਂ  ਬਥੇਰੀ ।

ਵਾਨਰ ਸੈਨਾ ਵਾਂਗਰ ਪੂੰਛ ਨੂੰ,

ਅੱਗ ਲਾ ਕੇ ਢੰਡੋਰਾ ਪਿੱਟਣਾ ,

ਕਿਥੋਂ ਦੀ ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਹੈ ਚੰਗੇਰੀ ।

ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਨਸ਼ਾ ਉਤਾਰਕੇ ,

ਬੀਜੇਪੀ ਬਣੂੰਗੀ ਤਾਜ਼ੀ ਲਵੇਰੀ ।

 

ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ

ਪਿੰਡ ਕੁਲਬੁਰਛਾਂ ਜ਼ਿਲਾ ਪਟਿਆਲਾ

ਫੋਨ ਨੰਬਰ  :  987846963

ਮੀਥਾਨੋਲ ਜ਼ੀਰਾ ਫੈਕਟਰੀ ਬੰਦ ✍️ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ

ਮੀਥਾਨੋਲ ਜ਼ੀਰਾ ਫੈਕਟਰੀ ਬੰਦ

ਪੰਜ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਲੰਬੀ ਹੜਤਾਲ ,

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਫੈਕਟਰੀ ਕੀਤੀ ਬੰਦ।

ਲੋਕ ਰਾਇ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪੂਰੀ ਹੋਊ ਪੜਤਾਲ ,

ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੇ ਲਗਣਗੇ ਪ੍ਰਤਿਬੰਧ।

 

ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਐਮਐਲਏ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ,

ਮਾਲਬਰੋਜ ਫੈਕਟਰੀ ਚ ਬਣਦੀ ਸੀ ਸ਼ਰਾਬ।

ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੋਂ ਸਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ,

ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਖਰਾਬ।

 

ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਉਦਯੋਗ,

ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ,ਤਹਿਸੀਲ ਜ਼ੀਰਾ।

ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ,

ਮਾਰਚ1988ਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਵੱਡਾ ਜ਼ਖ਼ੀਰਾ।

 

ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਆਕਰਸ਼ਣ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜ਼ੀਰੇ ਦਾ ਪਿੰਡ ਮਨਸੂਰਵਾਲ,

ਹਵਾ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪਤਾ ਉਦੋਂ ਲੱਗਾ

ਜਦੋਂ ਦਿਸੰਬਰ 22 ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੰਦੇ ਮਰ ਗਏ ਵਿੱਚ ਮਹੀਆਂਵਾਲ ,

ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਦੇ ਡੰਪ ਲਈ637ਫੁਟ ਡੂੰਘਾ ਬੋਰ ਵੈਲ ਲੱਗਾ।

 

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਝਟਕਾ ਉਦੋਂ ਲੱਗਾ,

ਜਦੋਂ ਹਾਈਕੋਰਟ ਕੀਤਾ 20 ਕ੍ਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ।

ਸਾਂਝਾ ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚੇ ਨੇ ਵੀ ਨਾਸੀਂ ਧੂੰਆਂ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ,

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਲਈ ਬਣਿਆ ਅਫਸਾਨਾ।

 

ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੂਰ -ਪਿੰਡ ਕੁਲਬੁਰਛਾਂ ਜ਼ਿਲਾ ਪਟਿਆਲਾ -ਫੋਨ ਨੰਬਰ  : 9878469639

ਇੱਕ ਗੱਲ ਆਖਾਂ ✍️ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ

ਇੱਕ ਗੱਲ ਆਖਾਂ ਸੱਜਣਾਂ

ਲੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਹੋਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਪਾਸੇ ਜਾ ਕੇ,

ਖੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਸਾਨੂੰ ਚਾਨਣੀ ਦਾ ਪਾ ਭੁਲੇਖਾ,

ਨੇਰ੍ਹ ਘੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਗੈਰਾਂ ਦੇ ਕੋਠੇ ਤੇ ਚੰਨ ਬਣ,

ਚੜ੍ਹਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਬਿਨਾਂ ਸਿਰ ਪੈਰ ਦੀ ਗੱਲ ਤੇ,

ਅੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਬੂਹਾ ਭੇੜ ਕੇ ਅੰਦਰ ਵੀ,

ਵੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੇਕ ਨੂੰ ਮਾਣ ਲੈ,

ਪਰ ਸੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਆਪਣੀ ਕਰਨੀ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ,

ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਮੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਬੈਠ ਕੇ ਕਿਤਾਬ ਵਾਂਗਰਾਂ,

ਚਿਹਰੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਉੱਡਦੇ ਪੰਤਗਿਆਂ ਨੂੰ 'ਮਨਜੀਤ',

ਫ਼ੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

ਐਵੇਂ ਫ਼ੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।

 

ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ,

ਸਪਰਿੰਗ ਡੇਲ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ,     

ਕੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ✍️ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ

ਲੋਕੀ ਆਖਦੇ ਨੇ ਹੀਰਾ,

ਤੇ ਮੈਂ ਕੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਜਿੰਨੀ ਕਰਦੇ ਤਾਰੀਫ਼,

ਓਨਾਂ ਸੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਲੋਕੀ ਆਖਦੇ...

ਇੱਕ ਇੱਕ ਗੱਲ ਲੱਗੇ,

ਜਿਵੇਂ ਘੜ ਕੇ ਬਣਾਈ।

ਵਿੱਚ ਕੰਨਾਂ ਰਸ ਘੁਲੇ,

ਜਦੋਂ ਆਖ ਕੇ ਸੁਣਾਈ।

ਹੌਲ਼ੇ ਫੁੱਲਾਂ ਜਿਹੇ ਜ਼ੇਰੇ,

ਵਡਿਆਈ ਪੱਚਦੀ ਨਹੀਂ।

ਲੋਕੀਂ ਆਖਦੇ ....

ਆਵੇ ਹੰਕਾਰ ਨਾ ਕਦੇ,

ਦੁਆਵਾਂ ਝੋਲ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੈਣ।

ਸੋਹਣੇ ਉੱਚੇ ਸੁੱਚੇ ਵਿਚਾਰ,

ਸਦਾ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ।

ਕੀ ਭਲਾਂ ਭਾਵੁਕ ਲਿਖਿਆ,

ਜੇ ਭਰਿਆ ਗੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ।

ਲੋਕੀ ਆਖਦੇ...

ਰੱਬਾ ਉਮਰਾਂ ਤੂੰ ਬਖਸ਼ੀ,

ਜਿਹੜੇ ਐਡਾ ਦਿੰਦੇ ਮਾਣ।

'ਮਨਜੀਤ' ਹੈ ਨਿਤਾਣੀ ਤੇ, 

ਤੂੰ ਨਿਤਾਣਿਆਂ ਦਾ ਤਾਣ।

ਜੇ ਹੋਵੇ ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਨਾ ਲੋਰ,

ਹੋਣਾ ਨੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਲੋਕੀ ਆਖਦੇ....

 

ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ, ਸਪਰਿੰਗ ਡੇਲ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ,ਸ਼ੇਰਪੁਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ- ਸੰ:9464633059

ਗ਼ਜ਼ਲ ✍️ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਜੀਤ

ਸਰਕਾਰ ਲੈਂਦੀ ਸਾਰ ਜੇ ,ਰੁਲਣ ਨਾ ਜਵਾਨੀਆਂ

ਭੱਠੀ ‘ਚ ਪੈਣ ਤਰੱਕੀਆਂ ,ਸੱਭੇ ਸ਼ਤਾਨੀਆਂ

 

ਮਿਲਦਾ ਟੁੱਕਰ ਰੱਜਵਾਂ, ਹੋਣ ਕਿਉਂ ਵਿਰੁਧ

ਅਪਣੀ ਧਰਤ ਸਾਂਭਦੇ ,ਛੱਡ ਕੇ ਬਿਗਾਨੀਆੰ

 

ਪੱਲੇ ‘ਚ ਰੱਖ ਕੇ ਲੈ ਗਏ ,ਆਸ਼ਾਂ ਤੇ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ

ਪੁੱਤਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤੜਪਦੇ,ਤੱਕ ਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ

 

ਆ ਕੇ ਕਦੀ ਤੂੰ ਵੇਖ ਲੈ,ਜਿੰਦ ਦਾ ਅਖੀਰ ਹੈ

ਦੇਵੀਂ ਭੁਲਾ ਜੇ ਹੋ ਸਕੇ ,ਸੱਭੇ ਨਦਾਨੀਆਂ

 

ਪੀਵੇ ਜੁ ਪਾਣੀ ਵਾਰ ਕੇ,ਦਿਲ  ਤੋਂ ਦੁਆ ਕਰੇ

ਲੰਘੀ ਉਮਰ ਦੱਸਣ ਕਿਉ ਮਾੜੀਆ ਜਨਾਨੀਆਂ

ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਜੀਤ

ਤੂੰ ਤੇ ਮੈਂ  ✍️ ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ

   ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਹੱਥੀਂ ਲਿਖੀ ਬੇ-ਵਕਤੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਹਾਂ

ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਧੂਰਾ ਛੱਡ, ਤੂੰ ਸੋਚੀਂ ਪੈ ਗਿਆ

 

ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹਤ ਦਾ ਇੱਕ ਐਸਾ ਸੱਚ ਹਾਂ

ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ, ਤੂੰ ਖ਼ੁਦ ਚੁੱਪ ਬਹਿ ਗਿਆ

 

ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਚੋਂ ਉੱਠੀ ਐਸੀ ਉਮੰਗ ਹਾਂ

ਜਿਸ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਵੱਲ ਵੱਧਦਾ ਦੇਖ, ਤੂੰ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ

 

ਮੈਂ ਰਾਖ਼ ਵਿੱਚ ਦੱਬੀ ਉਹ ਚਿਣਗ ਹਾਂ

ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਗਦਾ ਦੇਖ, ਤੂੰ ਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਿਆ

 

ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨੂਰ ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਉਹ ਕਿਰਨ ਹਾਂ

ਜਿਸ ਦੀ ਚਮਕ ਦੇਖ, ਤੂੰ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਬਹਿ ਗਿਆ

 

ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ 

ਨਜ਼ਮ ✍️ ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ

"ਉਹ" ਕੱਚਾ ਕੋਠਾ ਸੀ ਅਪਣਾ ਮਾਂਏਂ! ਕਿੰਨਾ ਪਿਆਰਾ!

ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਸੀ ਘੜਾ ਘਰੋਟੀ ਤੇ ਨਾਲ ਚੌਂਕਾ ਸਚਿਆਰਾ।

 

ਤੈਨੂੰ ਮਿੱਟੀ  ਵਿਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇਖ ਕੇ, ਸ਼ੌਕ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਚੜ੍ਹਿਆ।

ਮੈਂ ਵੀ ਚਾਅਵਾਂ ਨਾਲ  ਸੀ ਇੱਕ ਦਿਨ,ਚੁਲ੍ਹਾ ਚੌਂਕਾ ਘੜਿਆ।

 

 ਤੂੰ ਵੀ ਸੀ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਮਾਂਏਂ! ਮੈਨੂੰ ਗਲ਼ ਨਾਲ ਲਾਇਆ।

ਕਿਹਾ ਸੀ ਧੀਏ ! ਅੱਜ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਅੱਧਾ ਭਾਰ ਵੰਡਾਇਆ।

 

ਘਰ ਦੀ ਚੌਖਟ ਦੇ ਮੂਹਰੇ ਸੀ, ਖੂਹ ਦਾ ਜਗਤ ਨਿਆਰਾ।

ਖਿੜੀ ਦੁਪਹਿਰੇ ਢੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਖੂਹ ਉੱਤੇ ਪਿੰਡ ਸਾਰਾ।

 

ਢਾਕੇ ਲਾ ਕੇ ਘੜਾ ਜਦੋਂ ਮੁਟਿਆਰ ਕੋਈ ਸੀ ਆਉਂਦੀ।

ਹੁਸਨ ਜਵਾਨੀ ਤੱਕ ਕੇ,ਮਸਤੀ ਖੂਹ ਨੂੰ  ਸੀ ਨਸ਼ਿਆਉੰਦੀ।

 

ਅੱਧੀ ਛੁੱਟੀ ਖੂਹ ਦੀ ਰੌਣਕ, ਯਾਦ ਸੀ  ਮੈਨੂੰ  ਆਉਂਦੀ।

ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਬਹਾਨੇ ਸੀ ਮੈਂ ਭੱਜ ਸਕੂਲੋਂ ਆਉਂਦੀ।

 

ਕੱਪੜੇ ਧੋਂਦਾ, ਪਾਣੀ ਢੋਂਦਾ ਸੀ ਸਖ਼ੀਆਂ ਦਾ ਟੋਲਾ।

ਹਾਸਾ ਠੱਠਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਘੁੰਢ ਦਾ ਕਰਕੇ ਓਹਲਾ।

 

ਰਾਤ ਚਾਨਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੂਹ 'ਤੇ, ਹੁਸਨ ਸੀ ਰਹਿੰਦਾ ਮਘਦਾ।

ਸੁੰਨਾ ਖੂਹ ਮੈਂ ਜਦ ਤੱਕਦੀ ਹਾਂ, ਦਰਿਆ ਨੈਣੋਂ ਵਗਦਾ।

 

ਪੱਕੇ ਕੋਠੇ, ਪਾਏ "ਮਾਂ" ਕਿਉੰ ਵਿਹੜੇ ਕੰਧ ਉਸਾਰੀ।

ਸਾਂਝਾਂ ਨੇ ਦਮ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ, ਜਦ ਉੱਸਰੀ ਚਾਰ ਦਿਵਾਰੀ।

 

ਕੱਚੇ ਕੋਠੇ ਨਾਲ ਮੁਹੱਬਤ, ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਪਲਿਆ।

ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਖੇੜੇ, ਜੰਮ ਜੰਮ ਨੱਚੇ, ਘਰ ਬਾਬਲ ਦਾ ਫਲਿਆ।

 

ਤੰਗੀ ਤੁਰਸੀ ਸਿਰ 'ਤੇ ਝੱਲ ਕੇ,ਚੈਨ ਨਾਲ ਸੀ ਸੌਂਦੇ।

ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਦੁੱਖ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ, ਹਮਦਰਦੀ ਲੋਕ ਜਤਾਉਂਦੇ ।

 

ਵਕਤ ਤੇ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲਗੇ, ਬਦਲ ਗਏ ਜਜ਼ਬਾਤ।

ਸੁੱਚੀਆਂ ਨੀਤਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਲੰਘੇ, ਚੜ੍ਹ ਗਈ ਕਾਲੀ ਰਾਤ।

 

ਪੱਕੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਕੱਚ ਕਮਾਇਆ, ਇਹ ਸੂਲਾਂ ਦਾ ਵਾੜਾ।

ਹੱਥਾਂ ਨਾਲੋਂ ਹੱਥ ਛੁਡਾ ਕੇ, ਮੰਗਣ ਲੱਗ ਪਏ ਭਾੜਾ।

 

ਕੱਚੇ ਕੋਠੇ ਢਾਹ ਕੇ ਬਣ ਗਏ,ਘਰ ਘਰ ਰੋਗ ਚੁਬਾਰੇ।

ਵਿੱਚ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਸਾੜੇ ਵੱਧ ਗਏ, ਵਿਸਰੇ ਯਾਰ ਪਿਆਰੇ।

 

ਠੀਕਰੀਆਂ ਦੇ ਯੁੱਗ ਨੇ ਮਾਏ! ਜਾਲ ਇਹ ਕੈਸਾ ਬੁਣਿਆ।

ਮਾਨਵਤਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਭ ਨੇ, ਠੀਕਰੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ।

 

ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ 

"ਪੈਸਾ" ✍️ ਨਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ,

ਹਰ ਥਾਂ ਉਤੇ ਬਣਿਆ ਇਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਖਿਆ

ਮੈਂ ਪੈਸਾ ਯਾਰੋ ਬਾਹਲਾ ਹੀ ਬਲਵਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅੱਜਕਲ ਨਿਭਦੇ ਨੇ

ਹੋਇਆ ਮੈਂ ਖੁਦ-ਗਰਜ਼ ਬੜਾ ਇਨਸਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਬੱਸ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਦੇਖ ਸਲਾਮਾਂ ਕਰਦੇ ਨੇ ਲੋਕੀ

ਨਾ ਕੱਪੜਿਆਂ ਓਹਲੇ ਬੈਠਾ ਕਿਸੇ ਹੈਵਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਇਹ ਜਾਤ ਮਜ਼ਹਬ ਦੇ ਰੌਲੇ ਬਸ ਗਰੀਬਾਂ ਖਾਤਰ

ਮੈਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਨਿੱਤ ਧਰਮ ਦਾ ਹੌਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖਲਕਤ ਨੂੰ

ਸਿੱਕਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਬੇ-ਈਮਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਢਿੱਡ ਬੰਨ ਬੰਨ ਕੇ ਪੁੱਤ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ

ਝੱਟ ਦੌਲਤ ਪਿੱਛੇ ਭੁਲਿਆ ਹਰ ਅਹਿਸਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਅੰਤ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਕੇ ਚੇਤੇ ਕਰਦੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ

ਉਂਝ ਜੀਭ ਤੇ ਬੈਠਾ ਸੁਬਹ ਸ਼ਾਮ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਇਹ ਕੋਠੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਛੱਡ ਕੇ "ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ" ਤੁਰ ਜਾਣਾ

ਕੁੱਝ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਖੱਬੀਖਾਨ ਦੇਖਿਆ

 

ਨਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ,ਖਰੜ

 ਗ਼ਜ਼ਲ ✍️ ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ

   

 

ਮਨ੍ਹਾਂ  ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ ।

ਤਮਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ ।

 

ਮੁਹੱਬਤ ਜਵਾਂ ਹੈ ਜਵਾਂ ਬੇਖ਼ੁਦੀ, 

ਬਿਆਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਹੈ ਤੇਰੀ ਵੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਜੋ ਚਾਹਤ ਮੇਰੀ ,

ਰਵਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਕਹਾਂ ਥੀ ਕਹਾਂ ਹੈ ਵੋ ਉਲਫ਼ਤ ਤੇਰੀ,

ਕਹਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਪਿਘਲਤੇ ਪਿਘਲਤੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਰਹੀ, 

ਸ਼ਮਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਯੇ ਗਾਓਂ ਕੀ ਗੁਡੀਆ ਕੋ ਦੇਖੋ ਜ਼ਰਾ, 

ਜਹਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਐ 'ਅੰਜੂ' ਤੇਰੀ ਭੀ ਕਹਾਨੀ ਅਜਬ,

ਅਯਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਹੀ ਆਰਜ਼ੂ।

 

ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ 

   ਸਿਆਸਤ ✍️ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਮੋਲ

  ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਵੀ  ਨੇਤਾ ਤਾਂ ਲੁੱਟ ਕੇ ਖਾ ਗਏ 

ਭੁੱਲ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਤਾਂਈ ਭਾਗੋ ਦੇ ਘਰ ਨੇ ਆ ਗਏ

ਹਰ ਥਾਂ ਤੇ ਗੋਲਕ  ਰੱਖ ਕੇ ਲੁੱਟਦੇ  ਨੇ ਕਿਰਤੀ ਨੂੰ

ਬਾਬਾ ਕੀ ਬਖ਼ਸ਼  ਦਿਊਗਾ ਲੋਟੂ  ਇਸ ਬਿਰਤੀ ਨੂੰ

 

ਬਾਬੇ ਦੀ ਤੱਕੜੀ ਨੇ ਤਾਂ  ਤੋਲਿਆ ਕਦੇ ਤੇਰਾਂ ਤੇਰਾਂ

ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਸਿਆਸਤ  ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹੇਰਾਂ ਫੇਰਾਂ

ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਥਾਂ ਵੰਡ ਕੇ ਮਾਰਿਆ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਨੂੰ

ਬਾਬਾ ਕੀ ਬਖ਼ਸ਼ ਦਿਊਗਾ ਲੋਟੂ ਇਸ ਬਿਰਤੀ ਨੂੰ

 

ਭਾਈਆਂ ਤੋਂ ਭਾਈ  ਮਰਾਉਂਦੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਨੇ

ਨਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਪੁੱਤ ਮਰਵਾਏ ਝੂਠੇ ਇਹ ਪਾਤਰ ਨੇ

ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਤੋੜ ਕੇ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਨੇ ਫਿਰਤੀ ਨੂੰ

ਬਾਬਾ ਕੀ ਬਖ਼ਸ਼  ਦਿਊਗਾ ਲੋਟੂ ਇਸ ਬਿਰਤੀ ਨੂੰ

 

ਬਾਲਾ ਮਰਦਾਨਾ ਵੀ  ਅੱਜ ਬੈਠਣ ਕਦੇ ਜੁੜ ਕੇ ਨਾ

ਸਾਂਝਾ ਦਾ ਵਕਤ ਬਰਾਬਰ ਆਉਣਾ ਕਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਨਾ

ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਲ਼  ਜਵਾਨੀ ਬੁਰੀ ਇਹ ਤ੍ਰਿਪਤੀ ਨੂੰ

ਬਾਬਾ  ਕੀ ਬਖ਼ਸ਼  ਦਿਊਗਾ  ਲੋਟੂ ਇਸ ਬਿਰਤੀ ਨੂੰ

 

ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਰ ਕਟਵਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਕੋਈ ਨਾ

 ਨੀਲੇ ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਚੰਦਰੇ ਅੰਦਰੋਂ ਇਹ ਵੱਖ ਹੋਈ ਨਾ

'ਜੀਤ' ਸਿਆਂ ਦੇਣੇ  ਲਾਲਚ ਬਦਲੋ  ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਨੂੰ

ਬਾਬਾ ਕੀ ਬਖ਼ਸ਼  ਦਿਊਗਾ ਲੋਟੂ ਇਸ ਬਿਰਤੀ ਨੂੰ

ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਮੋਲ਼, ਪਿੰਡ ਨਮੋਲ਼ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ 9877358044

ਮਨ ਸਾਗਰ ✍️ ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ 

ਮਨ ਸਾਗਰ

ਸ਼ੋਰ ਮਚਾਉਂਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ

ਉੱਛਲ ਉੱਛਲ ਆਪਸ ਵਿੱਚ

ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ।

 

ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਨਿੱਤ ਨਵਾਂ

ਰੋਸ ਜਤਾਉਂਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ

ਫਿਰ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਕੇ

ਸਬਰ ਤੇ ਸੰਤੋਖ

ਕਿੰਝ ਮੈਂ ਕਰ ਲਵਾਂ

ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਲਾਵੇ ਵਾਂਗ

ਉਬਾਲੇ ਖਾਂਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ।

 

ਦਿਲ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੋੜ ਦਿਆਂ

ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਧਾਰੀ ਚੁੱਪ ਨੂੰ

ਤੋੜ ਕੇ ਝੂਠੇ ਬੰਧਨ

ਦਿਖਾ ਦਿਆਂ ਆਇਨਾ ਜੱਗ ਨੂੰ

ਕਹਿ ਦਿਆਂ, ਹਰ ਜ਼ਾਲਮ ਦੇ

ਰੂਹ ਚੀਰਦੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ।

 

ਅੰਜੂ ਸਾਨਿਆਲ 

ਅਸਲੀ ਰਾਹ (ਕਹਾਣੀ  ) ✍️ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਭਾਟੀਆ ਐਮ. ਏ, ਬੀ .ਐਡ

ਦਲਜੀਤ ਤੇ ਮੀਤ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਅਜੇ ਕੁੱਝ ਕੁ ਮਹੀਨੇ ਹੀ  ਬੀਤੇ ਸਨ ਕਿ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਸੁਭਾਅ ਤੇ ਦੋਨਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ   ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜੀ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਕਾਂਟੋਂ -ਕਲੇਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ l ਹੌਲੀ -ਹੌਲੀ ਕਲੇਸ ਤੇ ਨਫਰਤ ਏਨੀ ਜਿਆਦਾ ਵੱਧ  ਗਈ ਕੇ ਮੀਤ ਪੇਕੇ ਘਰ ਆ ਗਈ l ਹੁਣ ਹਾਲਾਤ  ਇਹ ਸੀ ਕੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸਦੇ ਸਹੁਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਪੇਕਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ  ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ l                          

    ਗੱਲ ਵਧਦੀ-ਵਧਦੀ ਵੱਧ ਗਈ ਅਤੇ ਕੋਰਟ ਕਚਹਿਰੀ ਤੱਕ ਪੁੱਜ ਗਈ l  ਤਲਾਕ ਦਾ ਕੇਸ ਚੱਲ ਪਿਆ l ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਹਰ ਤਰੀਕ ਤੇ ਕਹਚਿਰੀ ਆਉਂਦੀਆ ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਵੱਢ -ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਜਰਾਂ ਨਾਲ ਤੱਕਦੀਆਂ l ਵਕਤ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਗਿਆ l  ਤਾਰੀਕ  ਤੇ ਤਾਰੀਕ ਪੈਂਦੀ ਗਈ l ਖ਼ੱਜਲ - ਖ਼ੁਆਰ ਹੁੰਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ ਲੰਘ ਗਏ, ਪਰ ਹੱਥ ਪੱਲੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਪਿਆ।              ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਕ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ l ਉਹ ਸਾਰੇ ਸਵੇਰੇ ਦਸ ਵਜੇ ਈ ਕਹਚਿਰੀ ਪਹੁੰਚ ਗਏ । ਵਾਰੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦਿਆਂ ਦੁਪਹਿਰ ਪੈ ਗਈ ਤੇ ਲੰਚ ਟਾਈਮ ਹੋ ਗਿਆ l                      

     ਦਲਜੀਤ ਨੂੰ ਖਿੱਝ ਚੜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ l ਭੁੱਖਣ- ਭਾਣਾ  ਸਵੇਰ ਦਾ ਉਹ ਵਾਰੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ  ਚਾਰ ਸਾਲਾ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ  ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਘੁੰਮ ਰਹੀ ਸੀ  l 

        ਹਰ ਵਾਰ ਖ਼ੱਜਲ -ਖ਼ੁਆਰੀ, ਪੂਰੀ ਦਿਹਾੜੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ l ਕੀ ਖੱਟਿਆ ਉਸ ਨੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਕੇ l ਅਜਿਹੀ ਜਿੰਦਗੀ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਵਾਰਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਸੀ l ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਗੋਂ ਕਲੇਜੇ ਧੂਹ ਪੈਂਦੀ ਆ l ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕਲਾਪਣ ਵੱਢ ਖਾਣ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਐ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਖਰੀਆਂ l                             ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ ਜਦ ਉਸਦਾ ਨਵਾਂ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਮੀਤ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ  ਲੱਗਦੀ l ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜਿੰਦਗੀ ਸਵਰਗ ਵਾਂਗ ਬੀਤ ਰਹੀ ਸੀ l  ਗੱਲ ਬਾਤ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਠਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈ ਫ਼ੋਨਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ l  ਦਿਹਾੜੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ -ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚਾਰ -ਪੰਜ ਵਾਰ ਤਾਂ ਫੋਨ ਕਰ ਈ ਲੈਂਦੇ l ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਹ ਇੰਜ ਮਿਲੇ ਜਿਵੇੰ ਚਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਛੜੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਮਿਲੇ ਹੋਣ l

   ਅੰਤਾਂ ਦਾ ਮੋਹ - ਮੁਹੱਬਤ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਰਮਿਆਨ l ਫੇਰ  ਹੌਲੇ -ਹੌਲੇ ਵਕਤ ਬੀਤਦਾ ਗਿਆ l ਮੀਤ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ  ਗੱਲਾਂ ਉਸਨੂੰ ਖਲਨ ਲੱਗੀਆਂ ਤੇ ਮੀਤ ਨੂੰ ਉਸਦੀਆਂ l ਉਹ ਇੱਕ -ਦੂਜੇ ਨਾਲ  ਰੁੱਸੇ -ਰੁੱਸੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ l ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਘੰਟੇ ਦੋ ਘੰਟੇ ਲਈ ਉਹ ਰੁਸਦੇ l ਫਿਰ  ਇਹ ਰੋਸਾ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲੱਗਾ l ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਸੀ ਖਿਟ -ਪਿਟ  ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਕਿ ਜਿਸ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਣ ਦਾ ਨਾਮ ਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੈ ਰਿਹਾ l ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਪੱਖ ਲੈਂਦੀ ਤਾਂ ਮੀਤ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ l ਉਸ ਦੇ ਸਹੁਰੇ ਵੀ ਵਾਰ -ਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਦੇ ਤੇ ਮੀਤ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਕਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਮੀਤ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਤੇ ਸਮਝਾਉਦੇ l ਇਸ ਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖਿਝ ਜਾਂਦਾ l ਵਿਗਾੜ ਪੈਂਦਾ -ਪੈਂਦਾ ਏਨਾ ਪੈ ਗਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਮੂਲੀ ਝਗੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਮੀਤ 'ਤੇ  ਉੱਠ ਗਿਆ l ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸਦਾ ਸਾਥ ਦਿਤਾ l ਬੱਸ ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ ਬਾਤ ਦਾ ਬਤੰਗੜ ਬਣ ਗਿਆ l ਪੜੀ -ਲਿਖੀ ਮੀਤ ਇਹ ਅਪਮਾਨ ਕਿਵੇਂ ਸਹਿੰਦੀ। ਉਹ ਸ਼ੇਰਨੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰੀ ਸਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਪੈਕੇ ਚਲੀ ਗਈl ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਐਸਾ ਕਲੇਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਹਿਚਿਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁਲਦੇ ਫਿਰਦੇ ਨੇ।

     "ਚਲ ਦਲਜੀਤ ਤੂੰ ਵੀ ਕੁੱਝ ਖਾ-ਪੀ ਲੈ"l ਦਲਜੀਤ ਦੇ ਡੈਡੀ ਨੇ ਆ ਕੇ ਉਸ ਦਾ ਮੋਢਾ ਹਲੂਣਿਆ ਤਾਂ ਦਲਜੀਤ ਇੱਕ ਦਮ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਰਤ ਆਇਆ l ਦਲਜੀਤ ਮੱਥੇ ਤੋਂ  ਪਸੀਨਾ ਪੂੰਝਦਾ ਬੋਲਿਆ, "ਨਹੀਂ ਡੈਡੀ ਮੇਰਾ  ਜ਼ਰਾ ਮਨ ਨਹੀਂ, ਵੈਸੇ ਵੀ ਗ਼ਰਮੀ ਕਾਰਨ ਘਬਰਾਹਟ ਜਿਹੀ ਹੋ ਰਹੀ  ਹੈ l" ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਡੈਡੀ ਦੇ ਹੱਥ 'ਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਫੜ ਕੇ ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਲਾ ਲਈ l                                     "ਕੋਈ ਨੀ ਪੁੱਤ, ਆ ਜਾ ਬਾਹਰ......      ਕੁੱਝ ਤਾਂ ਖਾ l" ਪਰ ਦਲਜੀਤ ਦੇ ਮਨਾਂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਉਹ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ l ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੁਣ ਲੋਕ ਇੱਧਰ- ਉੱਧਰ ਬਿਖ਼ਰ ਗਏ ਸੀ l ਅੰਤਾਂ ਦੀ ਗ਼ਰਮੀ ਨੇ ਵੀ ਵੱਟ ਕੱਢੇ ਹੋਏ  ਸੀ l ਕਚਹਿਰੀ ਦੇ ਪੱਖੇ ਵੀ ਨਾ-ਮਾਤਰ   ਜਿਹੀ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ l ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ  ਤੇ ਉਪਰੋਂ ਕਹਿਰ ਦੀ ਗ਼ਰਮੀ...... l                                      ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਮੀਤ ਬੈਠੀ -ਬੈਠੀ ਚੱਕਰ ਖਾ ਖਾ ਕੇ ਥੱਲੇ ਡਿੱਗ ਪਈ l "ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਇਸਨੂੰ...?" ਆਲੇ ਦੁਵਾਲਿਓਂ ਕੁੱਝ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਉਭਰੀਆਂ ਤੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੇ ਆਲੇ - ਦਵਾਲੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ l ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਮੂੰਹ ਤੇ ਪਾਣੀ ਪਾਇਆ l ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਜਲਦੀ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਜ਼ਰਾ ਹਟਵੀਂ ਥਾਂ 'ਤੇ ਲੈ ਗਏ l ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਭਾਜੜ ਜਿਹੀ ਪੈ ਗਈ ਸੀ ਦਲਜੀਤ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ, ਮਨਾਂ ਦੇਖ ਜਾ ਕੇ ਕੀ ਹੋਇਆ ਇਹਨੂੰ। ਫੇਰ ਦੂਜੇ ਹੀ ਪਲ ਖਿਆਲ ਆਇਆ,  "ਦਫ਼ਾ ਕਰ, ਇਸੇ ਜਨਾਨੀ ਕਰ ਕੇ ਤਾਂ ਇੰਨੀ  ਖ਼ੱਜਲ- ਖ਼ੁਆਰੀ ਪੱਲੇ ਪਈ l ਜੁਵਾਨੀ ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਰਬਾਦ ਹੋਈ ਜਾ ਰਹੀ ਆ, ਦਫ਼ਾ ਕਰ l" ਨਫਰਤ ਉਸ ਦੇ ਜਹਿਨ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ l ਉਹ ਇੱਧਰ -ਉੱਧਰ ਟਹਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਲੰਚ - ਬਰੇਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ।              

    ਪਰ ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਮਗਰੋਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਆਈ? ਉਹ ਉੱਧਰ ਨੂੰ ਹੋ ਤੁਰਿਆ, ਜਿੱਧਰ ਮੀਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਸੀ l ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕੇ ਇੱਕ ਬੈਂਚ 'ਤੇ ਪੱਖੇ ਹੇਠਾਂ ਮੀਤ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰੀ ਲੇਟੀ ਪਈ ਸੀ,ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਕੋਲ ਬੈਠੀ ਸੀ lਪਰ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮਗਰੋਂ ਜਿਵੇੰ ਹੀ ਉਹ ਉੱਠ ਕੇ ਪਰਾਂ ਗਈ ਦਲਜੀਤ ਝੱਟ ਹੀ ਮੀਤ ਦੇ ਸਿਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਜਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ l ਅੰਦਰ ਹੀ ਅੰਦਰ ਉਹ ਡਰ ਵੀ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਕੇ ਜੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹੁਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ 'ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਲੇ ਆ ਗਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਤਮਾਸ਼ਾ ਬਣ ਜਾਣਾ ਏ l ਪਰ ਉਹ ਫਿਰ ਵੀ ਬੈਠਾ ਰਿਹਾ l

      ਅਚਾਨਕ ਮੀਤ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲੀਆਂ ਕੋਲ ਦਲਜੀਤ ਨੂੰ ਬੈਠਾ ਦੇਖ ਕੇ ਉਹ ਇੱਕ ਦਮ ਤ੍ਰਬਕ ਕੇ ਉੱਠ ਬੈਠੀ ਅਤੇ  ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਅੱਡੀ ਉਸ ਵੱਲ ਤੱਕਣ ਲੱਗੀ l "ਤੁਸ਼ੀਂ.....? ਤੁਸ਼ੀਂ ਇੱਥੇ ਕਿਵੇਂ?" ਉਹ ਹੈਰਾਨੀ 'ਚੋਂ ਬੋਲੀ l          

     "ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਬੈਠੀ -ਬੈਠੀ ਡਿੱਗ ਪਈ? ਕਿਵੇਂ ਆ ਹੁਣ?" ਦਲਜੀਤ ਬੋਲਿਆ।               .            

  "ਥੋਨੂੰ ਕੀ? ਮਰਾਂ ਭਾਂਵੇ ਜੀਵਾਂ? ਜਦ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤਾ ਈ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਤਾਂ....l" ਮੀਤ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਬੋਲੀ l                 

   "ਅਜੇ ਤੱਕ ਗੁੱਸਾ ਠੰਡਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ? ਏਨੇ ਸਾਲ ਬੀਤ ਗਏ ਫੇਰ ਵੀ?" ਦਲਜੀਤ ਜ਼ਰਾ ਸਹਿਜ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲਿਆ l                                      "ਗੁੱਸਾ ਕਿਵੇਂ ਠੰਡਾ ਹੋਵੇ? ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਏ l ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਮੁੜ ਕੇ ਵੇਖਿਆ? ਜਿਉਂਦੀ ਆਂ ਕੇ ਮਰ ਗਈ?"      "ਮੁੜ ਕੇ ਦੇਖਣ ਜੋਗਾ ਛੱਡਿਆ ਕਿੱਥੇ ਤੁਸਾਂ? ਝੱਟ ਤਾਂ ਕੇਸ ਠੋਕ ਤਾਂ l" ਦਲਜੀਤ   ਬੋਲਿਆ  

 "ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ।" 

     "ਛੱਡ ਮੀਤ.... ਤੂੰ ਕਿਹੜਾ ਮੁੜ ਕੇ ਦੇਖ  ਲਿਆ ਮੇਰੇ ਵੱਲ l ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਦੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਈ....?"       "......ਤੇ ਤੁਸੀਂ...? ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਕੁ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਥੱਕ ਗਏ l" ਮੀਤ ਗੁੱਸੇ 'ਵਿੱਚ  ਬੋਲੀ ਤਾਂ ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਮੀਤ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ ਤੇ ਮੀਤ ਨੇ ਦਲਜੀਤ ਵੱਲ l ਉਹ ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਇਵੇਂ ਹੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਰਹੇ l                                             "ਥੋਡਾ ਕੀ ਹਾਲ ਐ?" ਮੀਤ ਨਜਰਾਂ ਝੁਕਾਏ ਜ਼ਰਾ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਬੋਲੀ l            

     "ਹਾਲ ਕੀ ਹੋਣੈ ,ਇਸ ਖ਼ੱਜਲ- ਖ਼ੁਆਰੀ 'ਚ ।ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਤਰੀਕਾ ਭੁਗਤ- ਭੁਗਤ ਥੱਕ ਗਿਆਂ । ਲੱਗਦੈ ਇੱਥੇ ਹੀ ਖ਼ੁਆਰ ਹੋ ਜਾਂਵਾਗਾ ਤੇ ਜਿੰਦਗੀ ਇੱਥੇ ਹੀ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ l ਦਿਲ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਇਸ ਜਿੰਦਗੀ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਕੁੱਝ ਖਾ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਵਾ, ਕਿੱਸਾ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ l"

    "ਕਿਉਂ?" ਇੱਕੋ ਦਮ ਅੱਖਾਂ ਟੱਡਦਿਆਂ  ਮੀਤ ਨੇ  ਆਪਣਾਂ ਹੱਥ ਦਲਜੀਤ ਦੇ ਹੱਥ 'ਤੇ ਰੱਖ ਦਿਤਾ l                     .    

    "ਓਹ ! ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਐ l"  ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਝਾਕਿਆ  l ਉਸ ਦੇ ਏਨਾ ਕਹਿਣ ਦੀ ਦੇਰ ਸੀ ਕਿ ਮੀਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਛਲਕ   ਪਈਆਂ l                 

    "ਤੇ ਹੋਰ ਕੀ....? ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਲੱਗਦੈ, ਤੁਸੀ  ਇਕੱਲੇ  ਈ ਖ਼ੁਆਰ ਹੋਏ ਪਏ ਓ,  ਮੈਂ ਨਹੀਂ....l ਅੰਦਰੋਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵਲੂੰਧਰੀ  ਪਈ ਆਂ । ਇੱਕਲੀ ਬੈਠੀ ਰੋਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਆ । ਕੀ ਕਹਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿ ਮੈਂ  ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ - ਕਰ  ਕੇ ਰੋਂਦੀ ਆ l" 

    "ਬੱਸ ਇੱਕ ਜ਼ਿੱਦ ਈ ਐ, ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਵਾਰ ਇੱਥੇ ਖਿੱਚ ਲਿਆਂਦੀ ਏ l ਨਾ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਝੁਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਐ l ਨਾ ਈ ਮੇਰਾ । ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਫਸੇ ਪਏ ਆਂ l" 

   "ਪਰ ਹੁਣ.... ਸੋਚ ਸੋਚ ਕੇ ਲੱਗਦੈ ਗਲਤੀ ਮੇਰੀ ਹੀ ਸੀ.... ਮੈਂ ਹੀ ਜਲਦੀ ਕਾਹਲੀ ਪੈ ਗਈ l ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਈ ਐਡਜਸਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ l ਤਾਂ ਹੀ ਤਾਂ  ਇੱਕ -ਦੂਜੇ ਤੋਂ  ਦੂਰ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਖੜੇ ਆਂ l"            "ਨਹੀਂ ਮੀਤ , ਗ਼ਲਤੀ ਮੇਰੀ ਸੀ l ਮੈਂ ਈ ਤੇਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਦੂਜਿਆਂ ਮਗਰ ਲੱਗ - ਲੱਗ ਤੈਨੂੰ ਬੁਰਾ- ਭਲਾ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ l ਗਾਲੀ -  ਗਲੋਚ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ l ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਥੱਪੜ ਵੀ ਮਾਰ ਦਿਤਾ l ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਇਆ ਮੈਂ l ਆਪਣਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਅਸਾਂ ਲੜ- ਝਗੜ ਕੇ ਬਿਤਾ ਲਿਆ l

    "ਪਰ.... ਹੁਣ.... ਹੁਣ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ.... ਹੁਣ ਤਾਂ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਹੀ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪੈਣੈ ..... ।"                      

    " ਨਹੀਂ ਮੀਤ.... ਅਜੇ ਵੀ ਡੁੱਲ੍ਹੇ ਬੇਰਾਂ ਦਾ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗੜਿਆ l ਚੱਲ ਉੱਠ ਤੁਰ ਮੇਰੇ ਨਾਲ..... l ਇੱਥੇ ਬੈਠਿਆਂ ਤਾਂ ਉਮਰਾਂ ਬੀਤ ਜਾਣਗੀਆਂ l ਆਜਾ ਛੱਡ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗਲੇ ਸ਼ਿਕਵੇ। ਆ ਚੱਲ । ਮੁੜ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਜਿੰਦਗੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ l"  ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਮੀਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ  ਅੱਖਾਂ ਪਾ ਕੇ ਕਿਹਾ l                          "ਪਰ.....? ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ l ਉਹ ਇਵੇਂ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ.... ।"

     "ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ?  ਉਹ ਵੀ ਤਾਂ ਦਿਲੋਂ ਮਿਲਣ ਈ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਣੇ .... l"                                  "ਚੱਲ ਉੱਠ.... ।" ਤੇ ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਮੀਤ ਦਾ ਹੱਥ ਘੁੱਟ ਕੇ ਫੜ ਲਿਆ l ਦਲਜੀਤ ਨੂੰ ਇੱਧਰ- ਉੱਧਰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਤੇ ਮੀਤ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਵੀ ਉੱਥੇ ਪੁੱਜ ਗਏ ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਦੇਖ ਕੇ ਦੰਗ ਰਹੇ ਗਏ ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗੇ l                                   "ਆਪਣੀ ਵਾਰੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਆ ਮੀਤ..... l" ਅਚਾਨਕ ਈ ਮੀਤ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਵੀ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਕਿਹਾ l                                 "ਨਹੀਂ ਵੀਰੇ, ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨੀਂ। ਮੈਨੂੰ ਅਸਲੀ ਰਾਹ ਲੱਭ ਗਿਆ ਏ l"                                          "ਪਰ ਇਹ ਕਿਵੇਂ.....? ਇਹ ਕਿੱਦਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ....? ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਤੁਸੀ.......?" ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਬੋਲਦਾ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ- ਦੂਜੇ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਕਚਹਿਰੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਗਏ l ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਵੇਂ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਪਾਈ   ਜਾਂਦੇ ਦੇਖ ਦੋਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਭਰੇ ਚਿਹਰੇ ਹੌਲੇ -ਹੌਲੇ ਮੁਸ਼ਕਰਾਹਟ 'ਚ ਬਦਲ ਗਏ l

ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਭਾਟੀਆ-ਐਮ.ਏ ,ਬੀ.ਐਡ-ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ

ਪੋਹ ਅਤੇ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਹੱਡ-ਚੀਰਵੀਂ ਠੰਡ ✍️ ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸਨੌਰ (ਪਟਿਆਲਾ)

ਸਾਡੇ ਦੇਸ ਵਿਚ ਕੁਦਰਤੀ ਛੇ ਰੁੱਤਾਂ ਗਰਮੀ, ਸਰਦੀ ,ਵਰਖਾ, ਪਤਝੜ, ਬਸੰਤ ਅਤੇ ਬਹਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹੀ ਰੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰਦੀ ਦੀ ਰੁੱਤ ਵਰਖਾ ਦੀ ਰੁੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੁੱਤ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀ ਦੀ ਰੁੱਤ ਦੇ  ਪੋਹ ਅਤੇ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਠੰਢੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਠੰਡੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੱਡ ਚੀਰਵੀਂ ਠੰਢ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਸਰਦੀ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜੋਬਨ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਦਿਨ ਛੋਟੇ ਰਾਤਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਹਰਾ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੱਡੀ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਸਰਦੀ ਕਰਨਾ ਹੋਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਅਮੀਰਾਂ ਅਤੇ ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਰਦੀਆਂ ਵਰਦਾਨ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਗਰਮ ਮਹਿੰਗੀਆ ਕੋਟੀਆਂ ਸਵੈਟਰ, ਕੋਟ ਅਤੇ ਜਾਕਟਾਂ  ਆਦਿ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਅਮੀਰੀ ਦਾ ਲੋਕ ਵਿਖਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ  ਜਿਹੜੇ ਘੁੰਮਣ-ਫਿਰਨ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਲੋਕ ਬਰਫ਼ੀਲੇ ਪਹਾੜਾਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਮਲਾ, ਕੁਫ਼ਰੀ, ਰੋਹਤਾਂਗ, ਲੇਹ-ਲਦਾਖ ਵਗੈਰਾ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਅਮੀਰ ਇਹਨਾਂ ਸਰਦੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗੀ ਸ਼ਰਾਬ ਵਗੈਰਾ ਦਾ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੇ ਮੀਟ ਮੱਛੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਅਪਣੀਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀਟਰ ਲਗਾ ਕੇ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਤਾਂ ਵੱਡੇ ਦਿਲ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਏ ਹੋਏ ਗਰਮ ਕੰਬਲ ਅਤੇ ਗਰਮ ਕੱਪੜੇ ਵੰਡਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ  ਕੋਹਰੇ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਦੇ ਕਾਰਨ  ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਕੌਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਤਿੱਪ ਤਿੱਪ ਟਪਕ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੜਕਾਂ ਗਿੱਲੀਆਂ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਰਦੀ ਇਕ ਸਰਾਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਤਾਂ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਦੇ ਲਈ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੂਰੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਤਨ ਢਕਣ ਲਈ ਵਧੀਆ ਕਿਸਮ ਦੇ ਗਰਮ ਕਪੜੇ ਕਿਵੇਂ ਖਰੀਦਣ। ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਗਰੀਬ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਮਾਰ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਕੱਪੜੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਵੱਧ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਉਹ ਗਰੀਬ ਬਜੁਰਗ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ਼ ਨਾ ਕਰਵਾਉਂਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਸ਼ੂ ਅਤੇ ਪੰਛੀ ਵੀ ਇਸ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਠਿਕਾਣਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰ ਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਠੰਡ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨੀਂ ਅੱਤ ਦੀ ਪੈ ਰਹੀ ਠੰਡ ਵਿਚ ਗਰੀਬ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਰ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਬੰਦਾ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਠੰਡੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਬਜ਼ੁਰਗ, ਕੀ ਬੱਚੇ, ਕੀ ਨੌਜਵਾਨ ਹਰੇਕ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅੱਗ ਬਾਲ ਕੇ ਸੇਕ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕੀ ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਗਰਮ ਹੀ ਚੰਗੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਓਧਰ ਮਾਘ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ-ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਲਈ ਨਵੇਂ ਕਪੜੇ ਖ਼ਰੀਦਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਰਦੀ ਦੇ ਪੋਹ ਅਤੇ ਮਾਘ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫਤਰਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕਾਜ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੜਾਈ ਦਾ ਨਾਮਾਤਰ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋ 25 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਵਿਚ 1 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਸਕੂਲ ਲਗਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਦੁਰਘਟਨਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਸਾਲ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਆਪਕਾ ਦੀ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਦਾ ਸਮਾਂ 21 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ 21 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ 3 ਵਜੇ ਤੱਕ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਸਰਦੀ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲ 9 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਪੈ ਰਹੀ ਅੱਤ ਦੀ ਸਰਦੀ ਕਾਰਨ ਸਮਾਣਾ ਜਿਲਾ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੜ ਰਹੀ ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੰਨੀ ਸਰਦੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਗਾੜਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਹੀ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਅਤੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਕੋਹਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਵੇਖਦੇ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟਰੱਕਾਂ, ਬਸਾਂ ਅਤੇ ਟਰਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਹੀ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਰਦੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਪੋਹ ਤੇ ਮਾਘ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਝ ਠੰਡਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਚਾਹੇ ਕੋਈ ਮਸੀਨਰੀ ਹੋਵੇ, ਕੋਈ ਕੱਪੜਾ ਹੋਵੇ, ਚਾਹੇ ਇਨਸਾਨ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅਰਾਮ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਜਨਦਾਰ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਅਸੀ ਤੁਰਨਾ ਫਿਰਨਾ ਘੱਟ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।

ਇਕ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਹਿਮਾਲਿਆ ਪਹਾੜਾਂ  ਉੱਤੇ ਬਰਫ਼ ਜੰਮੇਂਗੀ ਤਾਂ ਹੀ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪਿੰਗਲ ਕੀ ਹੈ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਤਾਂ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਨਸਾਨ ਦਾ ਨਾ ਤਾਂ ਸਰਦੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਢਾਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮੌਸਮ ਦਾ ਸੁਖ ਭੋਗਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

 

ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ  ਸਨੌਰ (ਪਟਿਆਲਾ) ਮੋਬਾਈਲ 6284347188

" ਲੋਹੜੀ ਵੀ ਲੋਹੜੀ, ਦੇ ਗੁੜ ਦੀ ਰਿਉੜੀ" ✍️ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਰਾਮਨਗਰ

ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਲੋਹੜੀ ਮੰਗਣ ਵੇਲੇ ਗਾਏ ਇਹ ਬੋਲ ਬਚਪਨ ਵੇਲੇ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹਰ ਲੋਹੜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਦੇ ਮਾਈ ਪਾਥੀ
ਤੇਰਾ ਪੁੱਤ ਚੜ੍ਹੇ ਹਾਥੀ,
ਦੇ ਮਾਈ ਲੋਹੜੀ
ਜੀਵੇ ਤੇਰੀ ਜੋੜੀ,
ਦੇ ਮਾਈ ਲੋਹੜੀ
ਤੇਰਾ ਪੁੱਤ ਚੜ੍ਹੇ ਘੋੜੀ,
ਦੇ ਮਾਈ...
 ਭਾਵੇਂ ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਦੱਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਅਕਬਰ ਦੇ ਸ਼ਾਸ਼ਨਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਬਾਗ਼ੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦਿਆਲੂ ਵੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਾਲ ਲੁੱਟ ਕੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਇਸ ਦਰਿਆ-ਦਿਲੀ ਦੇ ਕਾਇਲ ਸਨ ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਲੋਕ ਉਸ ਦਾ ਆਦਰ-ਸਤਿਕਾਰ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਤੋਂ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਛੁਡਾਇਆ ਤੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧਰਮ ਦੀ ਧੀ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਜਦ ਦੁੱਲਾ-ਭੱਟੀ ਨੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ੱਕਰ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਦੰਤ-ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ: ਸੁੰਦਰੀ-ਮੁੰਦਰੀ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀਆਂ ਮੰਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਧੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਾਕਮ ਨੂੰ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਹੁਸਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰੀਂ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਧਾਰ ਲਈ ਲਈ। ਇਸ ਦੀ ਭਿਣਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਵੀ ਪੈ ਗਈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਜਲਦੀ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਦੁੱਲੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੁੱਲੇ ਨੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਜ਼ੁੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ "ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਨੇ ਹਾਕਮ ਤੋਂ ਡਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਹੀ ਵਿਆਹੁਣ ਆਉਣਗੇ। ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਰਚਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਰੌਸ਼ਨੀ ਲਈ ਲੱਕੜੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਅੱਗ ਬਾਲੀ ਗਈ। ਦੁੱਲੇ ਨੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਦਾਨ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਨਵੇਂ ਵਿਆਹ ਹੋਏ ਸਨ ਜਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਬਾਲ ਜਨਮੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸੁੰਦਰ-ਮੁੰਦਰੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਗੁੜ-ਸ਼ੱਕਰ ਤੇ ਦਾਣੇ ਆਦਿ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਦੁੱਲੇ ਕੋਲ ਕੰਨਿਆ-ਦਾਨ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਲੱਪ ਸ਼ੱਕਰ ਦੀ ਹੀ ਸੀ। ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਡੋਲਾ ਤੁਰ ਗਿਆ ਤੇ ਗ਼ਰੀਬ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੇ ਦੁੱਲੇ ਦਾ ਲੱਖ-ਲੱਖ ਸ਼ੁਕਰ ਕੀਤਾ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਪੈ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਹਰ ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਦਿਨ ਦੁੱਲੇ ਨੂੰ ਹਰ ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਘਰਾਂ ਚੋਂ ਲੋਹੜੀ ਮੰਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਥੀਆਂ ਅਤੇ ਲੱਕੜਾਂ ਨਾਲ ਲੋਹੜੀ ਨੂੰ ਜਲਾ ਕੇ ਇਹ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਜਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸੁੰਦਰ ਮੁੰਦਰੀਏ - ਹੋ!
ਤੇਰਾ ਕੌਣ ਵਿਚਾਰਾ - ਹੋ!
ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਵਾਲਾ - ਹੋ!
ਦੁੱਲੇ ਧੀ ਵਿਆਹੀ - ਹੋ!
ਸੇਰ ਸੱਕਰ ਆਈ - ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦੇ ਬੋਝੇ ਪਾਈ - ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦਾ ਲਾਲ ਪਟਾਕਾ - ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦਾ ਸਾਲੂ ਪਾਟਾ - ਹੋ!
ਸਾਲੂ ਕੌਣ ਸਮੇਟੇ - ਹੋ!
ਚਾਚਾ ਗਾਲ੍ਹੀ ਦੇਸੇ - ਹੋ!
ਚਾਚੇ ਚੂਰੀ ਕੁੱਟੀ - ਹੋ!
ਜ਼ਿੰਮੀਦਾਰਾਂ ਲੁੱਟੀ - ਹੋ!
ਜ਼ਿੰਮੀਦਾਰ ਸਦਾਓ - ਹੋ!
ਗਿਣ ਗਿਣ ਪੌਲੇ ਲਾਓ - ਹੋ!
ਇੱਕ ਪੌਲਾ ਘਟ ਗਿਆ!
ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਨੱਸ ਗਿਆ -
 ਜੋਂ ਵੀ ਹੈ ਲੋਹੜੀ ਇੱਕ ਆਪਸੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਸਾਂਝ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਨਵੇਂ ਜੰਮੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਸੀ ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਇਹ ਸਾਡੀ ਧੀਆਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਜਨਮੇ ਬੱਚਿਆ ਦੀ ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਰੀਤ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੀ ਭੱਜ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਥਾਂ ਤੇ ਬਲਦੀ ਲੋਹੜੀ ਸ਼ੇਕਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਅਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮੋਹ ਭਿੱਜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਉਥੋਂ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਾਲੇ ਵਕਤ ਦੀਆ ਯਾਦਾ ਦੀਆ ਰਿਉੜੀਆਂ ਲੈਕੇ  ਸਕੂਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਫਿਰ ਅਗਲੀ ਸਕੂਨ ਭਰੀ ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਮਰਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਰਾਮਨਗਰ 9417990040

ਦੇਰ ਆਏ ਦਰੁਸਤ ਆਏ (ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ) ✍️ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ

 

 

             ਸੋਨੀਆ......! ਸੋਨੀਆ...!ਕੀ ਹੋਇਆ ਪੁੱਤਰ? ਤੂੰ ਐਨੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਿਉਂ ਹੈ! ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਆ ਕੇ ਚੁੱਪਚਾਪ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦਿਆਂ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ।

              ਕੁੱਝ ਨੀਂ ਮੰਮੀ! ਬੱਸ ਐਵੇਂ ਈ। ਕਹਿ ਕੇ ਸੋਨੀਆ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ।

               ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਉਹ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਸਮਝ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਗੱਲ ਤਾਂ ਹੈ ਜੋ ਸੋਨੀਆ ਦੱਸ ਨਹੀਂ ਰਹੀ।

                 ਆ ਪੁੱਤਰ, ਰੋਟੀ ਖਾ ਲੈ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਰੋਟੀ ਖਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਦੁਬਾਰਾ ਪੁੱਛ ਕੇ ਦੇਖਾਂਗੀ।

                ਮੈਨੂੰ ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਖਾ ਲਓ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਅੰਦਰੋਂ ਹੀ ਕਿਹਾ।

                ਹੈਂ! ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ? ਪਰ ਅੱਗੇ ਤਾਂ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਭੁੱਖ-ਭੁੱਖ ਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਭੁੱਖ ਕਿੱਥੇ ਗਈ?

ਚੱਲ ਆ ਮੇਰਾ ਪੁੱਤਰ। ਵੈਸੇ ਵੀ ਅੱਜ ਤੇਰੇ ਪਸੰਦ ਦੀ ਸਬਜ਼ੀ ਬਣਾਈ ਹੈ ਮੈਂ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।

                  ਮੰਮੀ, ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਨਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ। ਮੈਨੂੰ ਤੰਗ ਨਾ ਕਰੋ ਪਲੀਜ਼। ਇਸ ਵਾਰ ਸੋਨੀਆ ਥੋੜ੍ਹਾ ਖਿੱਝ ਕੇ ਬੋਲੀ।

                 ਹੁਣ ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਪੱਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਜ਼ਰੂਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਨੀਆ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈ।

ਦੇਖ਼ ਪੁੱਤਰ, ਸਮੱਸਿਆ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ ਓਸਦਾ ਹੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਨਿਕਲ਼ਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੱਸਾਂਗੇ ਤਾਂ ਫ਼ਿਰ ਉਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਗੱਲ ਹੈ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦੀ ਹੈਂ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਸਹੀ ਸਲਾਹ ਹੀ ਦੇਵਾਂਗੀ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕਿਹਾ।

              ਮੰਮੀ, ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਮੁੰਡੇ ਮੈਨੂੰ ਰੋਜ਼ ਤੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਅੱਜ ਤਾਂ ਹੱਦ ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਚਾਕੂ ਲੈ ਕੇ ਮੇਰੇ ਮੂਹਰੇ ਆ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਜੇ ਤੂੰ ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰੇਂਗੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਮਰ ਜਾਣਾ ਹੈ।ਮੰਮੀ...! ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਘਬਰਾ ਗਈ ਸੀ ਇਸ ਲਈ...... ਊਂ.... ਊਂ... ਊ ਸੋਨੀਆ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ।

               ਇਸ ਲਈ ਕੀ ਪੁੱਤਰ..? ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ! ਕੀ ਹੋਇਆ ਫ਼ਿਰ? ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲੀ।

             ਮੰਮੀ.... ਮੰਮੀ...!

ਮੈਨੂੰ ਸਾਰੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਕਿ ਤੂੰ ਹਾਂ ਕਰ ਦੇ। ਤੇ ਮੈਂ......! ਊਂ... ਊਂ.... ਸੋਨੀਆ ਫ਼ੇਰ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ।

               ਤੇ ਮੈਂ ਕੀ....? ਕੀ ਤੂੰ ਉਹਨੂੰ ਹਾਂ ਕਰ ਦਿਤੀ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ।

               ਤੇ ਮੰਮੀ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਦੀ! ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਦੱਸੋ! ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਝਿਜਕਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

            ਤੇ ਹੁਣ.... ਤੇ ਹੁਣ....! ਸੋਨੀਆ ਬੋਲਦਿਆਂ ਚੁੱਪ ਕਰ ਗਈ।

            ਹੁਣ ਕੀ ਪੁੱਤਰ। ਦੱਸ ਮੈਨੂੰ....ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦੱਸ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ।

            ਓਹਦੇ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤ ਮੈਨੂੰ ਭਾਬੀ, ਭਾਬੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛਾ ਛੁਡਾ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ।ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਬੇਬਸੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।

             ਅੱਛਾ ਪੁੱਤਰ, ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸ ਕਿ ਐਨਾ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰ ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੈ? ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

            ਹਾਂਜੀ ਮੰਮੀ, ਐਨਾ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ। ਹੋਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਹੋ ਕੇ ਕਿਹਾ।

             ਠੀਕ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਾ ਹੋ! ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਮੇਰੇ ਤੇ ਛੱਡ ਦੇ। ਬੱਸ ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਕੋਈ ਅਤਾ-ਪਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਕੁੱਝ ਸੋਚਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

             ਮੰਮੀ ਉਹਦਾ ਨਾਮ ਸੰਨੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਨਹਿਰੂ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ।

               ਚੱਲ ਫ਼ਿਰ! ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਉੱਠਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

               ਕਿੱਥੇ ਨੂੰ? ਸੋਨੀਆ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲੀ।

               ਤੂੰ ਚੱਲ ਤਾਂ ਸਹੀ। ਬੱਸ ਚੁੱਪ ਰਹਿ ਕੇ ਦੇਖੀ ਜਾਈਂ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਬਾਂਹੋ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਉਠਾਇਆ ਤੇ ਸਕੂਟਰੀ ਤੇ ਬਿਠਾ ਕੇ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲ ਤੁਰੀ।

ਕੁੱਝ ਦੇਰ 'ਚ ਉਹ ਸੰਨੀ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ। ਸੋਨੀਆ ਹੈਰਾਨ ਪਰੇਸ਼ਾਨ, ਪਰ ਚੁੱਪ ਸੀ।

               ਸੰਨੀ...! ਸੰਨੀ ਪੁੱਤਰ! ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਅੰਦਰ ਵੜ੍ਹਦਿਆਂ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ।

              ਹਾਂਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਕੌਣ? ਸੰਨੀ ਦੀ ਭੈਣ ਮੀਨਾ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ।

               ਪੁੱਤਰ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹੀ ਹਾਂ। ਤੂੰ ਜ਼ਰਾ ਮੰਮੀ ਨੂੰ ਤੇ ਵੀਰੇ ਨੂੰ ਤਾਂ ਬੁਲਾ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ਼ ਕਿਹਾ।

                ਜੀ ਆਂਟੀ, ਹੁਣੇ ਬੁਲਾਂਦੀ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਬੈਠੋ। ਕਹਿ ਕੇ ਮੀਨਾ ਅੰਦਰ ਚਲੀ ਗਈ।

                 ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਆਕਾਲ ਭੈਣ ਜੀ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੂੰ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਕਿਹਾ।

               ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਆਕਾਲ ਜੀ। ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਕੁੱਝ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦਿਆਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।

               ਸੰਨੀ ਪੁੱਤਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋ? ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੰਨੀ ਨੂੰ ਆਉਂਦਿਆਂ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ।

                ਮੈਂ..... ਮੈਂ....! ਸੋਨੀਆ ਵੱਲ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੀ ਸੰਨੀ ਇੱਕਦਮ ਬੌਂਦਲ ਜਿਹਾ ਗਿਆ।

               ਕੀ ਹੋਇਆ ਪੁੱਤਰ? ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਓਹਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਹਥੌੜਾ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇ।

               ਜੀ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ..…. ਮੈਂ....ਮੈਂ....ਹੁਣੇ ਆਇਆ...! ਕਹਿ ਕੇ ਸੰਨੀ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਮੁੜਿਆ।

               ਨਾਂ... ਨਾਂ.... ਪੁੱਤਰ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਾਵੀਂ। ਹਜੇ ਇੱਧਰ ਆ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਗ਼ੱਲ ਕਰਨੀ ਹੈ ਅਸੀਂ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੰਨੀ ਨੂੰ ਰੋਕਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

               ਪਰ ਭੈਣ ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਹੋ ਕੌਣ? ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁੱਛਿਆ।

                 ਆਜੋ ਬੈਠੋ ਭੈਣ ਜੀ, ਮੈਂ ਸੱਭ ਦੱਸਦੀ ਹਾਂ। ਦਰਅਸਲ ਕੱਲ੍ਹ ਸੰਨੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਭਾਬੀ ਕਹਾਇਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਨੂੰਹ ਬਣ ਗਈ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

                ਕੀ...? ਇਹ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਭੈਣ ਜੀ। ਸੰਨੀ ਹਜੇ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਂ ਛੋਟਾ ਹੈ ਹਜੇ। ਹਜੇ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ.....? ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆ ਰਹੀ।

                ਨਾਂ.... ਨਾਂ.... ਭੈਣ ਜੀ, ਇਹ ਪੜ੍ਹਨ ਥੋੜੇ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਤਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਬੀਆਂ ਕਹਾਉਂਦਾ ਫਿਰਦਾ।

ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤਲਖ਼ੀ ਸੀ।

                  ਸੰਨੀ ਇਹ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ? ਤੂੰ ਕਾਲਜ ਜਾ ਕੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈਂ? ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ।

                   ਨਹੀਂ ਮੰਮੀ..... ਉਹ...! ਸੰਨੀ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਲੜਖੜਾ ਰਹੀ ਸੀ।

                ਹਾਂਜੀ ਆਂਟੀ ਜੀ, ਹੁਣ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰਹਾਂਗੀ। ਵੈਸੇ ਵੀ ਇਹਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਮਰ ਜਾਏਗਾ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੰਮੀ ਦੀ ਚਾਲ ਸਮਝਦਿਆਂ ਚੁੱਪੀ ਤੋੜੀ।

                ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਪੁੱਤਰ! ਤੂੰ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈਂ, ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ। ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਲਈ ਵੀ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖ਼ ਲੈਣਾ ਸੀ। ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਉਹਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ੍ਹਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। 

                 ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਸੋਨੀਆ। ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤੰਗ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੰਮੀ ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿਓ, ਮੈਂ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਤੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿਓ ਆਂਟੀ ਜੀ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹਾਂ।ਸੋਨੀਆ ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਘਰ ਵੀ ਇੱਕ ਤੇਰੇ ਵਰਗੀ ਕੁੜੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਹੈ। ਮੈਂ ਸੱਚ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਭੈਣ ਸਮਝਾਂਗਾ। ਬੱਸ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੈਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿਓ। ਸੰਨੀ ਹੱਥ ਜੋੜੀ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ।

                  ਕੀ ਹੋਇਆ ਵੀਰੇ? ਅੰਦਰੋਂ ਮੀਨਾ ਨੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਿਆਂ ਪੁੱਛਿਆ।

                  ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਭੈਣੇ!ਸੰਨੀ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਮੁੰਡਾ ਹੈ, ਇਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਥੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸੀ ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮਿਲ਼ ਕੇ ਚੱਲੀਏ। ਸੰਨੀ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਚਾਹ ਬਹੁਤ ਸੁਆਦ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਚਹਿਕ ਉੱਠੀ ਸੀ।

               ਅੱਛਾ ਦੀਦੀ! ਸੱਚੀ? ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਚਾਹ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹਾਂ। ਕਹਿ ਕੇ ਮੀਨਾ ਅੰਦਰ ਚਾਹ ਬਣਾਉਣ ਚਲੀ ਗਈ।

             ਚਲੋ ਦੇਰ ਆਏ ਦਰੁੱਸਤ ਆਏ। ਪਰ ਸੰਨੀ ਪੁੱਤਰ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਯਾਦ ਰੱਖੀਂ ਕਿ ਧੀਆਂ- ਭੈਣਾਂ ਸੱਭ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕਿਹਾ।

               ਹਾਂ ਪੁੱਤਰ, ਬੱਚੇ ਮਾਂ- ਬਾਪ ਦਾ ਰੂਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰੋਗੇ ਓਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਸਾਡਾ ਨਾਮ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਾ ਹੈ। ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ।

                ਹਾਂਜੀ ਮੰਮੀ, ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ। ਪਰ ਜੇ ਸਵੇਰ ਦਾ ਭੁੱਲਾ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਘਰ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਹਨੂੰ ਭੁੱਲਾ ਨਹੀਂ ਕਹੀਦਾ, ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਈਦਾ ਹੈ। ਸੰਨੀ ਨੇ ਫ਼ੇਰ ਹੱਥ ਜੋੜਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

                 ਤੇ ਤੇਰੇ ਦੋਸਤ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿਣਗੇ।ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਉੱਠਦਿਆਂ ਕਿਹਾ।

               ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰ ਅੱਜ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਤੈਨੂੰ ਭੈਣ ਕਹਾਂਗੇ ਤੇ ਆਂਟੀ ਜੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵੀ ਸੱਭ ਨੂੰ ਦੇਵਾਂਗੇ।ਹੁਣ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਤੇ ਆਂਟੀ ਲਈ ਸਮੋਸੇ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਕਹਿ ਕੇ ਸੰਨੀ ਉੱਠ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ਼ ਗਿਆ।

                ਭੈਣ ਜੀ,ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਘਰੇ ਆ ਗਏ। ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰਨ ਤਾਂ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਇੰਝ ਹੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੰਨੀ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਤੇ ਸੋਨੀਆ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖ ਕੇ ਪਿਆਰ ਦਿੱਤਾ।

              ਐਨੇ ਨੂੰ ਸੰਨੀ ਸਮੋਸੇ ਲੈ ਕੇ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਮੀਨਾ ਚਾਹ ਲੈ ਆਈ।ਸੱਭ ਨੇ ਮਿਲ਼ ਕੇ ਚਾਹ ਪੀਤੀ ਤੇ ਸਮੋਸੇ ਖਾਧੇ ਤੇ ਫ਼ਿਰ ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਤੇ ਸੋਨੀਆ ਖੁਸ਼ੀ- ਖੁਸ਼ੀ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਈਆਂ।

 

ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਧੀਮਾਨ-ਸਪਰਿੰਗ ਡੇਲ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ- ਸ਼ੇਰਪੁਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ-ਸੰ:9464633059

"ਹੜਤਾਲ"✍️ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਮੋਲ਼

ਕਰਕੇ ਸਭ ਹੜਤਾਲ਼ ਬੈਠਗੀ

ਕੁੱਲ ਸੂਬੇ ਦੀ ਅਫ਼ਸਰ ਸ਼ਾਹੀ 

ਮੋਟੀਆਂ ਕਈ ਲੈਣ ਤਨਖਾਹਾਂ 

ਪਰ ਉੱਤੋਂ ਵੀ  ਰਿਸ਼ਵਤ ਸ਼ਾਹੀ 

ਡਿਊਟੀ ਦਾ ਟਾਇਮ ਕੋਈ ਨਾ

ਓ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਕਰਨ ਮਨਾਹੀ

ਸ਼ਾਹੀ ਸਾਰਾ  ਠਾਠ ਬਾਠ ਐ

ਹੁੰਦਾ ਜਿਉਂ  ਹੁਕਮ ਇਲਾਹੀ

ਕਰਦੇ ਨੇ ਸਭ  ਮਨ ਮਰਜ਼ੀ 

ਬੱਸ ਕੀ ਪੈਸੇ ਦੀ ਵਾਹੋਦਾਹੀ

ਫਸ ਜਾਂਦਾ  ਆਮ ਆਦਮੀ

ਮੋਟੀ ਲੈਣ  ਰਿਸ਼ਵਤ ਆਹੀ

ਦੁੱਖੜੇ ਇਥੇ ਕੌਣ ਏ ਸੁਣਦਾ

ਹਰ ਦਫ਼ਤਰ 'ਚ ਬੇਵਿਸਾਹੀ

ਦਸਖ਼ਤ ਵੀ ਮੁੱਲ ਕਰਦੇ ਜੋ 

ਪੈਂਦੀ ਨਈਂ  ਗਲ਼ ਨੂੰ ਫਾਹੀ

ਤੇਲ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਗੱਡੀਆਂ

ਦੱਸ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਮਨਾਹੀ

ਜੁੱਗਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਲੁੱਟਦੇ ਆਉਂਦੇ 

ਓ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਰਾਜਾਸ਼ਾਹੀ 

'ਜੀਤ' ਹੱਥ ਝੰਡਾ  ਚੱਕ ਲਓ

ਹੁਣ ਹੱਕਾਂ  ਦੀ ਭਰੋ ਗਵਾਹੀ 

 

ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਮੋਲ-ਪਿੰਡ ਨਮੋਲ਼ ਜਿਲਾ ਸੰਗਰੂਰ -9877358044

"ਅਸਲ ਲੋਹਡ਼ੀ" ✍️ ਨਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ

ਲੋਹਡ਼ੀ ਲੋਹਡ਼ੀ ਹਰ ਕੋਈ ਆਖੇ,

ਲੋਹਡ਼ੀ ਅਸਲ ਮਨਾਵੇ ਕੌਣ?

ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣੇ,

ਪਰ ਸਿੱਖਿਆ ਯਾਦ ਕਰਾਵੇ ਕੌਣ?

ਗੁੜ੍ਹ ਰਿਉੜੀ ਤਿਲ ਪਏ ਸਾੜਨ,

"ਮੈਂ ਮੇਰੀ" ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਵੇ ਕੌਣ?

ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਹਰ ਕੋਈ ਗਾਉਂਦਾ,

ਗਰੀਬ ਦੀ ਧੀ ਵਿਆਹਵੇ ਕੌਣ?

ਹਰ ਪਾਸੇ ਦੇਖੋ ਧੂਮ ਧੜੱਕਾ,

ਪਰ ਮਨ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਵੇ ਕੌਣ?

ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਸਾੜਾ ਦਿਲ ਵਿੱਚ,

ਸਭਨਾਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਵੇ ਕੌਣ?

ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨ੍ਹੇਰੇ ਨਿੱਤ ਡਰਾਵਣ,

ਉਸ ਘਰ ਦੀਪ ਜਗਾਵੇ ਕੌਣ?

ਸ਼ੁਗਲ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਗਿੱਝੀ ਦੁਨੀਆ,

ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਦੁੱਖ ਵੰਡਾਵੇ ਕੌਣ₹

ਰੁੱਸ ਰੁੱਸ ਬਹਿ ਗਏ ਆਕੜ ਮਾਰੇ,

ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤਾਈਂ ਮਨਾਵੇ ਕੌਣ?

ਸਾਂਝਾ ਮੁੱਕੀਆਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਾਂਗਰ,

ਇਹ ਰਿਸ਼ਤੇ,ਧਰਤ ਬਚਾਵੇ ਕੌਣ?

ਦੂਜੇ ਦੀ ਹੱਥ ਚੁੱਕੀ ਤੂੰ ਫਿਰਦਾ,

ਆਪਣੀ ਕਮੀ ਗਿਣਾਵੇ ਕੌਣ?

ਲੱਗੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਵਾਲੀ ਦੌੜ ਚੁਫੇਰੇ,

"ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ" ਸਾਥ ਨਿਭਾਵੇ ਕੌਣ?

 

ਨਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ,ਖਰੜ