ਗਿਆਨ ਦਾ ਪਟਾਰਾ  ✍️ ਹਰਨਰਾਇਣ ਸਿੰਘ ਮੱਲੇਆਣਾ 

ਗਿਆਨ ਦਾ ਪਟਾਰਾ 

ਵਿਸ਼ਵ ਚੌਗਿਰਦਾ ਦਿਵਸ ਪੰਜ ਜੂਨ ਨੂੰ 

◆) ਵਿਸ਼ਵ ਚੌਗਿਰਦਾ ਦਿਵਸ ਪੰਜ ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 

◆) ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ  ਚੁਗਿਰਦਾ ਸੰਮੇਲਨ 5 ਜੂਨ 1972 ਨੂੰ ਸਟਾਕਹੋਮ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ 

◆) ਕੌਮੀ ਚੌਗਿਰਦਾ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਨਾਗਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ 

◆) ਯੂਕੇਲਿਪਟਸ (ਸਫੈਦਾ) ਦਰੱਖਤ ਨੂੰ ਚੌਗਿਰਦੇ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

◆) ਕੌਮੀ ਚੌਗਿਰਦਾ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿੱਲੀ ਹੈ 

◆) ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਚੌਗਿਰਦਾ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਾਲ 1980 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ 

◆)ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਚੌਗਿਰਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਨੈਰੋਬੀ (ਕੀਨੀਆ ) ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ 

ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ 

ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ 

ਭੂਮੀ ਦੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਮਾਰੂਥਲੀ ਖੇਤਰ

 ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ 

◆) ਭਾਰਤ ਚ ਚੌਗਿਰਦਾ ਮਹੀਨਾ 19 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 19 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 

◆) ਚੌਗਿਰਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਐਕਟ 19 ਨਵੰਬਰ  1986 ਨੂੰ ਪਾਸ ਹੋਇਆ 

◆) ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਮਦਾਰ ਵਾਤਾਵਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਚਿਪਕੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਬਾਨੀ ਸੁੰਦਰ ਲਾਲ  ਬਹੁਗੁਣਾ ਅਤੇ ਚੰਡੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਭੱਟ ਹਨ 

◆) ਚਿਪਕੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸੀ 

◆) ਦੱਖਣ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚੌਗਿਰਦਾ ਮੁਹਿੰਮ ਚਿਪਕੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਾਂਡੂਰੰਗਾਂ  ਹੇਗੜੇ ਸਨ 

◆) ਚੌਗਿਰਦਾ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਲਗਪਗ 30 ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਏ ਹਨ 

◆) ਚੌਗਿਰਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਧਰਤੀ ਸੰਮੇਲਨ ਸਾਲ 1992 ਵਿੱਚ ਰਿਓ ਡੀ ਜਨੇਰੋ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ